
Bij de stad Darling, ten noorden van Kaapstad, runnen de broers Willem en Paul Basson Uilenkraal, een gemengd bedrijf met 1.500 ha. De afgelopen 15 jaar hebben ze de graanproductie afgebouwd en de rundveestapel uitgebreid van 350 naar 2.350 stuks. Ze melken nu 1.200 melkkoeien waarvan twee derde gehuisvest is in moderne Italiaanse stallen. Doel is binnen een jaar te groeien naar 2.000 melkkoeien. De gemiddelde melkgift is 14.600 kilo per koe per jaar. De melkprijs is omgerekend €0,34 per liter, de kostprijs is €0,28 per liter. De melkveetak is nu goed voor twee derde van het inkomen. Daarnaast is er teelt van aardappelen onder irrigatie, tarwe en voedergewassen als haver, zoete lupine, koolzaad en mais, terwijl ze ook Dohne Merino schapen, Bonsmara vleesvee en struisvogels houden. In de eigen veevoerfabriek produceren ze ook voor derden. Recent is €750.000 geïnvesteerd in een biogasinstallatie.

Het team dat Uilenkraal bestiert zijn van links naar rechts Coenraad Basson (23) Paul Basson (54); herdsmanager Dries Venter (46); en Willem Basson (60). Na voltooiing van zijn landbouwopleiding werkte Coenraad onlangs een jaar voor North Florida Holsteins in de Verenigde Staten.

Een foto in het kantoor laat zien hoe het erf eruit zag in 1953. Willem en Paul zijn de vierde generatie van Bassons op Uilenkraal, Coenraad vertegenwoordigt de vijfde generatie.

En zo ziet het er nu uit

Uilenkraals nieuw gebouwde biogasinstallatie op de voorgrond lijkt op een grote rechthoekige tent en heeft een capaciteit van 7. 000 kubieke meter. De voerfabriek staat op de achtergrond.

Uilenkraals Nutrikor veevoederfabriek wordt beheerd als een aparte entiteit met een eigen boekhouding. De veevoederfabriek neemt 60 procent van het elektriciteitsverbruik van de boerderij voor zijn rekening, de zuivel 20 procent en irrigatie 20 procent.

De veevoederfabriek dateert uit 1990. Er werken 29 fulltime werknemers. De fabriek produceert 2.800 ton voer per maand waarvan de helft naar de eigen dieren gaat.

In Uilenkraals zuiveltak werken 46 mensen op fulltime-basis. De dikke fractie die ontstaat na vergisting en scheiding van de mest dient als strooisel in de boxen.

Binnen zes uur na de geboorte krijgen de kalveren biest. Gele plastic oormerken worden aan het kalverhok bevestigd na elke biestvoeding.

Een mastitistest wordt uitgevoerd in de 60 stands buitenmelker. Sinds Uilenkraal investeerde in de Italiaanse melkveestallen met automatische mestschuiven, daalde het aantal mastitis-gevallen drastisch.

Elke keer als een kalf kiloportie krachtvoer per dag vreet, wordt een rode plastic oormerk aan zijn hok bevestigd. Wanneer zij twee porties per dag vreet, wordt het kalf binnen drie dagen gespeend.

Uilenkraal produceert snijmais onder cirkelirrigatie op velden van 40 hectare. Het schrikdraad dat het Bonsmara vleesvee uit de snijmais moet houden, wordt gevoed met zonne-energie.

Schrapers naar Italiaans ontwerp verwijderen automatisch drie keer daags de koeienmest uit de stallen. Elke dag gaat 200 kuub verse drijfmest in de biovergister.

Na de vergisting wordt mest gescheiden. De dikke fractie is strooisel voor de ligboxen, de dunne mest gaat in een lagoon.

Luzernebalen worden vervoederd met de ‘kleine’ voermengwagen met 165 kuub inhoud en horizontale mengvijzels.

De 21 kuubs grote zelfrijdende voermengwagen heeft een verticale mengvijzel. Hij laadt hier ingekuilde haver. Daarvan teelt de onderneming 750 ha zonder irrigatie.

De koeien krijgen een TMR-ratsoen. Het doel is om binnen een jaar 2.000 koeien aan de melk te hebben. Daarvoor is al 2,7 miljoen euro in nieuwe gebouwen geïnvesteerd.

3 meter boven de grond hangen langzaam draaiende ventilatoren die automatisch in- en uitschakelen om hittestress bij de koeien te voorkomen. Op de achtergrond een koolzaadveld.

Plafondventilatoren zijn ook geïnstalleerd bij de in- en uitgang van de draaimelkstal.

Uilenkraal gebruik het Israëlische Afikim-systeem dat diverse digitale gegevens koppelt om het beheer van de kudde zo efficiënt mogelijk te houden.

De melk wordt verkocht aan de Darling kaasfabriek. Ze wordt verwerkt in de dichtstbijzijnde stad ongeveer 20 km van de boerderij. De melk wordt twee keer daags opgehaald.

Er wordt nieuwe opslag voor haversilage gerealiseerd. De silo is 5 meter hoog, 15 meter breed en 170 meter lang en kan 11.000 ton silage bergen.