Gerard Hoogland bouwde drie jaar geleden een opvallende vrijloopstal. Zijn huidige 120 melkkoeien hebben er 15 vierkante meter ruimte per dier. Melkvee100plus vroeg naar de voor- en nadelen van compostering.
Gerard Hoogland (47) heeft in Montfoort (U.) een veebedrijf met 120 melkkoeien, 100 stuks jongvee en 56 hectare land. Hij liet in 2012 een vrijloopstal bouwen met capaciteit voor 200 melkkoeien.
De vrijloopstal is breed opgezet met een relatief lage nok (8 meter hoog). Hij oogt door de negen smalle puntdaken enigszins als een kas. Alleen op hete dagen met storm als toetje is het slecht toeven in de stal. De klimaatcomputer zet dan alles bijna dicht.
De voergang bevindt zich in het midden. Linksachter en rechts is er een vrijloop. De 1×26 swingovermelkstal staat linksvoor (buiten beeld). De koeien die rechts staan, moeten dus oversteken. Dat kan via een automatische ophaalbrug, in het midden van de voergang.
Blauwe lucht, wit zeil. De verkleuring ervan valt na drie jaar alleszins mee. Ventilatie is er voldoende in deze vrijloopstal. Op vier plekken kan het dak 1,80 meter open. Als de ventilatiegordijnen ook nog openstaan, is er meer dan voldoende frisse lucht in de stal.
In de stal hangen twee grote ventilatoren. Hoogland wil graag nog een derde ventilator aan de noordoostkant van de vrijloopstal plaatsen. Daar is relatief weinig wind waardoor bij ongunstig weer de bodem te nat wordt. Aansluiting van de ventilatoren op de klimaatcomputer moet meer maatwerk geven.
De stal is voor 60 procent bezet; er is nu 15 vierkante meter per dier. Hoogland wil op termijn doorgroeien. Daarom expermenteerde hij in sommige staldelen met ruimte. De ondergrens bleek 8 vierkante meter per dier. Dan blijft de bodem nog goed en is het dierenwelzijn zeker niet in het geding.
Composterende houtsnippers. Het is een proces van leren en finetunen, maar Hoogland zou niet anders meer willen. De diergezondheid is ook flink vooruitgegaan. Kale hakken zijn er niet en het celgetal is slechts 100. Hitteresistente bacteriën zorgden soms wel voor problemen.
Dit is het beluchtingssysteem aan de zijkant van de stal. De ventilator blaast via een centrale buis met aftakkingen lucht door de bedding. Hoogland blijft constant scherp op het finetunen van de bodem. Het systeem is al meerdere keren aangepast. De bodem mag niet te nat worden.
Dit is de beluchtingsbuis aan de rand van de stal. Onder de bedding ligt beton. In dit beton zitten kleine ventielen die de uitlaat van het luchtkanaal vormen. Let ook op het 1,75 meter hoge schrikdraad waarmee de stal is afgesloten. Aan de zijkanten is geen hekwerk.
Hoogland bewerkt de bodem twee keer per dag met een cultivator. Dat neemt ongeveer een halfuur in beslag. De dagelijkse dieselkosten – inclusief lostrekken, in- en uitrijden – zijn ongeveer 13 liter. Wat opvalt is dat de koeien geen krimp geven. Er heerst rust in de stal.
Nadat Hoogland de bodem bewerkt heeft, sluit hij het hek aan de achterkant van de stal weer af. De koeien zoeken intussen hun vertrouwde plek op, dicht bij de zon.
De houtsnippers aan de zijkanten van de vrijloop vragen nog aandacht. Die verteren minder goed. Datzelfde geldt voor de snippers helemaal onderin de bodem. De compostering kan hier beter.
Deze snippers belanden uiteindelijk in een sleufsilo achter de stal. Daar laat Hoogland de snippers nacomposteren. Vervolgens zeeft hij ze en brengt ze terug de stal in. De temperatuur loopt intussen flink op, tot 75 graden.
In een tweede sleufsilo liggen inmiddels nieuwe houtsnippers klaar. De voorste en grootste stapel bestaat uit wilgenhout. Dit is niet het meest geschikt voor compostering, stelt Hoogland. Er zitten namelijk te veel grote stukken tussen. De achterste, donkere stapel is beuken- en essenhout.
Een detail van de snippers van beuken- en essenhout. Deze snippers zijn veel beter geschikt omdat ze gelijkmatig van grootte zijn. Maar helaas heeft de veehouder niet altijd keuze.
Dit is de emissiearme roostervloer achter het voerhek (links). Een aandachtspunt. De flappen onder de rubber cassettes raken namelijk verstopt met mest. Nieuwe afsluiters zijn daarom nodig. Hierover is Hoogland nu in overleg met de vloerfabrikant.
Dit is het ‘schonere’ voorste deel van de terugloopgang van de melkstal. Maar dat de mest verstopt raakt, is ook hier duidelijk te zien.
Dit is de automatische ophaalbrug halverwege de voergang De koeien zo eenvoudig oversteken als ze gemolken moeten worden.
En dit is de licht oplopende wachtruimte voor de 1×26- swingover melkstal. Hoogland wil op termijn nog een opdrijfhek laten installeren. Ook moet er nog een driewegselectiepoort in de stal komen. Als hij dan één koppel melkt, kan hij ook nog twee koppels apart houden.
Een aanpassing: Hoogland plaatste een touw boven het voerhek. Voorheen kwamen de koeien te veel met de kop naar boven en gooiden ze met voer.
De drinkbak vlotters in de stal zijn aangesloten op dikke leidingen waar het water met 3 bar doorheen stroomt. Als de bak leeg is, stroomt die direct weer vol.
Toen de stal gebouwd werd, stond de erfverharding niet bovenaan het prioriteitenlijstje. Maar op korte termijn moet dat er nu toch van gaan komen.
Hoogland wil voorzichtig groeien met zijn veestapel. De mestafzet is ook voor hem een beperkende factor. Zeker nu hij dit jaar 9 hectare land minder heeft. Hij moet nog 600 kuub drijfmest of 200 kuub vaste mest zien te slijten.
Beheer
WP Admin
Bewerk bericht