Zandman bouwde in 2013 een nieuwe ligboxenstal en boekte sindsdien goede resultaten. Hij sleutelde het eerste jaar wel aan het jongveegedeelte.
Lees ook: Stal loopt na twee jaar als een trein
Foto:
Ronald Hissink
Bert (48), Jolanda (49) en opvolger Aad Zandman zitten in Beerze (Ov.) in maatschap. Die heeft een veebedrijf met 190 melkkoeien, 130 stuks jongvee en 88 hectare land. De maatschap bouwde ruim twee jaar geleden een ligboxenstal met afgesloten jongveegedeelte. De stal is sterk gericht op de burger. Voorin de stal bevinden zich een boerderijwinkel, een grote, fraaie ontvangstruimte en een loopbrug boven de koeien. “We hebben passie voor het vee en onze gasten mogen meegenieten”, zegt Bert Zandman.
Foto:
Ronald Hissink
De nieuwe ligboxenstal ligt kort achter het dorp Beerze dat een beschermd dorpsaanzicht kent. Dat betekende dat Zandman in de stijl van het dorp moest bouwen: zwart. Bovendien mocht de stal het zicht op de nabijgelegen Beerzer Es niet wegnemen. De meerkosten wist de veehouder grotendeels uit de IDS-subsidie voor de stal te halen.
Foto:
Ronald Hissink
Een fraai overzicht in de stal met capaciteit voor 250 melkkoeien. Op dit moment staan er 190 stuks melkvee in de stal. Twee jaar geleden waren dat er nog 130. Tijdens de stalbouw – kosten €5.400 per koeplaats – zette Zandman vooral in op licht, lucht, ruimte en comfort. Zo liggen de koeien in diepstrooisel, kunnen de zijkanten 4,60 meter open en zijn de mestgangen extra breed opgezet. Het betaalde zich alvast uit in de melkproductie. Die steeg tussen 2013 en 2015 van gemiddeld 9.000 tot 10.400 kg per jaar. Ook de diergezondheid ging sterk vooruit.
Foto:
Ronald Hissink
De lichtstraat in de nok van de stal is 3 meter breed en zorgt voor veel lichtinval. In de stal hangen ook twee grote ventilatoren. Die zorgen voor een fris klimaat.
Foto:
Ronald Hissink
Zandman melkt met vier Lely-melkrobots. Het arbeidsgemak bevalt goed. Het is gewoon essentieel dat je als boer heel scherp bent en eventuele fouten er snel uithaalt. Dan zijn er weinig problemen, klinkt het. Vorig jaar kwam de vierde robot in de stal. Zandman – die weidegang toepast – denkt dat 55 koeien per robot het optimum is. Dat betekent dus maximaal 220 koeien. Maar dat kan prima uit, omdat er bij een volle stalbezetting altijd wel 30 dieren droogstaan.
Foto:
Ronald Hissink
Een ander voorbeeld van automatisering: de Juno-voeraanschuifrobot die er ook al in de oude stal was. Maar het voeren zelf is arbeidsintensiever. Dat gebeurt met een zelfladende mengwagen. Met zaagmes om de kuil strak te houden en broei te voorkomen. Bert en Aad kunnen zo strak voeren, met structuur. Ze houden hiertoe elke dag de voerefficiency bij via een speciale app. Het voeren gebeurt zo altijd aan de hand van cijfers die Bert en Aad zelf ’s ochtends zien. Deze methode is in hun ogen de meest optimale voermethode, ondanks de extra arbeid (drie kwartier per dag).
Foto:
Ronald Hissink
Aad Zandman strooit de ligboxen vol met de zelfladende mengwagen. De koeien liggen in diepstrooisel. Dit is een mengsel van kalk, stro en water.
Foto:
Ronald Hissink
Het diepstrooisel is arbeidsintensiever dan rubber matten of waterbedden. Maar op dit vlak wilde Zandman geen concessies doen. “Welzijn weegt zwaarder dan extra arbeid. De koeien staan en liggen op deze manier veel beter en worden er ook sterker door. Op matten gaan ze te veel ‘schaatsen’.” Een ander voordeel is dat er door het bijvullen een extra controlemoment is. Zo houden de veehouders fingerspitzengefühl.
Foto:
Ronald Hissink
Een overzicht van de emissiearme Groene Vlag-roostervloer. Zandman heeft proefstalstatus en de ammoniakuitstoot was berekend op 4,1 kg per dier. Het is nog afwachten of de veehouder dat ook haalt. Wat hij al wel merkt is dat het beengebruik nu heel anders is dan in de oude stal. Zijn koeien haalden vorig jaar een goede beenscore van 83 punten.
Foto:
Ronald Hissink
Een van de twee Lely-mestrobots in de stal. De eerste robot had geen sproeier. Dat bleek een verkeerde keuze. Het werd teveel een bende. Nu beide robots van een sproeier zijn voorzien, loopt alles weer op rolletjes.
Foto:
Ronald Hissink
In de stal zijn drie van deze zijdeuren voor weidegang. In de oude stal werkte Zandman nog met weideboxen, maar dat wilde hij niet nog een keer. Het bleek te onrustig en te langzaam te gaan. Bovendien is het ook extra hekwerk.
Foto:
Ronald Hissink
Een van de krachtvoerboxen in de stal.
Foto:
Ronald Hissink
Tussen twee melkrobots (rechts) en het afgesloten jongveegedeelte bevindt zich een ruim strohok.
Foto:
Ronald Hissink
De aanpassingen die Zandman de afgelopen twee jaar deed, vonden vooral plaats in het afgesloten jongveegedeelte. Hier koos de veehouder voor mechanische ventilatie. Maar het finetunen kostte tijd. In het begin was het klimaat niet optimaal. Bijna een derde van de kalveren had toen longproblemen. Dat is nu overigens voorbij.
Foto:
Ronald Hissink
Zandman deed meerdere aanpassingen. In het gedeelte waar de kalveren van 3 tot 6 maanden staan, verwisselde hij twee ventilatoren. Ook liet de veehouder ze langzamer draaien.
Foto:
Ronald Hissink
Dit is de overgang tussen de twee ruimtes in het kalvergedeelte. De kalveren tot 3 maanden oud staan in het achterste deel. In eerste instantie waren beide ruimtes door een tussenmuur van elkaar afgesloten. Maar dat was geen succes. Nu is de muur in het midden weggehaald. Met een beter klimaat tot gevolg.
Foto:
Ronald Hissink
In het gedeelte van de jongste kalveren is ook de inlaatopening in de buitenmuur vergroot.
Foto:
Ronald Hissink
Diezelfde inlaatopening, gezien vanaf de buitenkant. De oude inlaat was 0,90 bij 0,90 meter. Deze meet 1,30 bij 1 meter.
Foto:
Ronald Hissink
De ruime voeropslag – 20 bij 15 meter groot – is direct aan de ligboxenstal vastgebouwd.
Foto:
Ronald Hissink
Voorin de stal bevindt zich deze ruim opgezette boerderijwinkel. Het is een van de vele neventakken van het bedrijf. De maatschap heeft ook nog een camping en geeft rondleidingen en excursies.
Foto:
Ronald Hissink
Boven de boerderijwinkel bevindt zich deze grote, fraaie ontvangstruimte met direct zicht op de stal. Hier worden workshops, vergaderingen en feesten gehouden. Vorig jaar kwamen er in totaal 13.000 bezoekers naar het bedrijf. Daarbij veel veehouders. Bijvoorbeeld uit landen als Japan, IJsland en Ethiopië.
Foto:
Ronald Hissink
De gasten kunnen via deze loopbrug letterlijk boven de koeien lopen.
Foto:
Ronald Hissink
Zandman koos tijdens de stalbouw ook voor zonnepanelen. Die hebben een jaarlijks rendement van 20.000 kilowatt.
Foto:
Ronald Hissink
Beheer
WP Admin
Bewerk bericht