Een van Oekraïnes grootste melkveebedrijven is Promin Agricultural LLC in de regio Mykolaiv in het zuiden van Oekraïne. Het is slechts 60 km verwijderd van de frontlinie. Onder de voortdurende beschietingen is het ook nog eens vechten tegen stroomtekorten, gebrek aan arbeidskrachten en logistieke uitdagingen om het bedrijf draaiende te houden.
Op Promin worden 3.360 Holsteins gemolken. Er lopen ruim 5000 stuks jongvee, waarvan een flink deel is ingezet als ontvangsters voor embryo’s. Daarnaast is er een grote varkensstapel en exploiteert Promin een eigen voerfabriek. Promin is in de jaren 90 gestart als samenvoeging van vier boerderijen van elk 50 hectare. Het heeft nu 7.000 hectare en ruim 350 werknemers op de loonlijst.
De melkveetak van het bedrijf begon in 2004 met 50 koeien en breidde zich sindsdien gestaag uit. Op dit moment is de dagelijkse melkproductie zo’n 125 ton bij 3,50% vet en 3,15% eiwit. “De koeien worden drie keer per dag gemolken in twee draaimelkstallen; een 80-stands en een 60-stands’, zegt directeur Serhiy Yasevinzei van de melkveetak van het bedrijf. De 80-stands is in 2016 geplaatst en was de eerste carrousel die in Oekraïne is geïnstalleerd. “Vanwege oorlogsproblemen bij de verwerker verzorgen we nu zelf het melktransport met zes eigen tankwagens.”
Koeien in drie stallen
De koeien worden gehouden in drie ligboxenstallen. Twee ervan bieden plaats aan elk 1.000 koeien. De derde stal, gereedgekomen net nadat de oorlog in 2022 startte, huisvest 2.300 koeien. Dat zijn de vers afgekalfde koeien, de hoogstproductieve groep en de droge koeien. “De nieuwe stal is 97 meter breed en 356 meter lang en is uitgerust met 114 ventilatoren. We gebruiken er vers gescheiden vaste mest met zo’n 60% vocht als strooisel. Dat wordt geproduceerd door zes geautomatiseerde schroefscheiders naast de koeienstal.”
Ongeveer 1.000 kalveren worden in iglo’s gehouden. Ze krijgen gedurende maximaal 80 dagen 12 liter gepasteuriseerde melk per dag met daarnaast 1,5 kg graan. Dit levert een gewichtstoename op van ongeveer 900 g/dag en een speengewicht tussen 105 en 120 kg.
Het bedrijf werkt samen met Semex en Alta Genetics. De fokrichting is 60% productiviteit, 20% vruchtbaarheid en 20% gezondheid. Drie van de vier koeien en vaarzen worden geïnsemineerd met gesekst sperma. Serhiy: “De afgelopen 12 maanden zijn 1.610 vaarzen aan de kudde toegevoegd. Nadat we de Russische bezetters hebben verslagen, willen we embryo’s verkopen. Ons bedrijf heeft in Oekraïne en in Aziatische landen een sterke reputatie voor het fokken van kwaliteitsvaarzen.”
Gebrek aan alles, behalve aan graan
Ondanks de oorlog kon het Promin-melkveebedrijf doorgaan dankzij de eigen generatoren, brandstofreserves en eigen vrachtwagens. De oorlog heeft impact op de toeleveringsketen in Oekraïne, met name voor diergeneesmiddelen.
Het grootste actuele probleem is echter het vinden van een markt voor het op het bedrijf overtollige graan. “We hebben nog veel van de oogst van 2022 over en zijn voortdurend aan de telefoon om te proberen te verkopen.”
Een ander probleem is het tekort aan arbeidskrachten is. “Van de 350 mensen die we in dienst hebben, zijn er 40 gemobiliseerd voor de strijdkrachten. We trekken nu mensen uit naburige dorpen aan. We oragniseren vervoer om ze naar de boerderij en weer naar huis te brengen. In de nieuwste melkstal proberen we nu door te gaan met de ervaren melkers. Die werken anderhalve ploegendienst voor een goed extra loon. Maar het aantal koeien groeit en we moeten 20 tot 25 extra arbeidskrachten vinden.”
Energie is prijzig in Oekraïne. De elektriciteitsrekening is ongeveer 75.000 euro per maand. “En dit is niet het einde: de tarieven zullen stijgen doordat energieproductie wegvalt door Russische aanvallen op de energie-infrastructuur. Daarbij stijgt onze energiebehoefte. Als we nog een koeienstal in gebruik nemen, heeft die 400 kWh extra nodig”, zegt Serhiy.
Het bedrijf overweegt dan ook om een eigen biogasinstallatie te bouwen. “Berekeningen tonen dat we 800 kubieke meter biogas per uur kunnen winnen uit de mest”, stelt Serhiy. “Daarmee kunnen we tot 2mW elektriciteit opwekken. Dat is voldoende om in onze eigen behoeften te voorzien.”