Friese boeren bevloeien tegen droogte op veen

Friese boeren op veen slaan met hun bevloeiingspompen 2 vliegen in één klap: ze zijn goed inzetbaar tegen muizen, maar ook tegen verdroging van hun landerijen en oxidatie van veen.

Met de pompen en slangen waarmee ze in 2015 de muizen te lijf gingen, konden Friese boeren op veengronden ook nog iets uitrichten tegen de extreme droogte van dit jaar.

Rudolf en Herman Lenes in Vegelinsoord demonstreerden dinsdag hun bevloeiingspomp aan een publiek van 30 collega’s, die net als zij overwegend op veengrond boeren in Friesland.

Herman plaatst de pomp in de sloot, terwijl Rudolf achteruitrijdend de slang van 280 meter afwikkelt. Binnen 10 minuten is de bevloeiing in vol bedrijf. De nog overgebleven scheuren in het veenland vullen zich met water, net als de muizengangen. ‘Nog niet alarmerend’, zeggen de keurende veehouders over de muizenstand.

Schade aan grasmat en versnelde bodemdaling door droogte

Droogte was dit jaar funest op het veen. Het veen aan de bovenkant verpulverde, met veel schade aan de grasmat en versnelde bodemdaling tot gevolg. Op verschillende plekken werden de pompen en slangen uit het muizenjaar tevoorschijn getrokken om het land nat te maken.

Bij Lenes zit de pomp aan de trekkerhef. Ze kochten er voor € 3.000 280 meter slang bij met gaten van 5 centimeter erin, plus voor € 800 een tweedehands haspel aan de voorlader.

Loonwerker Arjen Rijpma laat een slang van (anti)worteldoek zien, die geen tien maar anderhalve euro per meter kost. Afrollen vergt iets meer tijd, de waterverspreiding is goed.

Beregeningsverbod

Achteraf hadden ze na de tweede snede moeten bevloeien, zegt Herman Lenes. Door het beregeningsverbod konden ze pas in september veertig hectare nat maken: 10 dagen werk. “Het gras herstelde toen wel. Maar we hebben toch tweeënhalve snede gras gemist dit jaar. Gelukkig hebben we nog een flinke voorraad van 2017.”

Een sterk verdroogd perceel van buurman Ruurd de Glee ligt zo’n 80 tot 100 centimeter hoger dan buurpercelen. Drainage uit 2015 werkt in een droog jaar tegen hem. De groep suggereert oplossingen voor droge jaren, zoals sloten opzetten, drainage afsluitbaar maken en beregenen. Een medewerker van het Wetterskip zet de verrotte stuw op de lijst voor vernieuwing.

CO2-uitstoot verminderen

Projectleider Niek Bosma van Wetterskip Fryslan licht het belang van praktijkkennis toe. “We willen met boeren wegen vinden om verdroging en bodemdaling op het veen te beperken en daarmee ook de CO2-uitstoot te verminderen. Wetenschappelijk onderzoek en boerenpraktijk gaan hier hand in hand.”