
Stam bouwde in 2014 een stal voor 170 melkkoeien. Onder meer met melkrobot, voerrobot, dichte W4-vloer, mestrobot en diepstrooiselboxen.

Emiel Stam (35) zit op een steenworp van de Duitse grens in Spijk (Gelderland) in maatschap met zijn vader Piet (66). De maatschap heeft een veebedrijf met 115 melkkoeien, 100 stuks jongvee en 67 hectare land. Stam bouwde in 2014 een nieuwe stal.

Dit is die stal die uit drie delen bestaat. In totaal is plaats voor 170 melkkoeien. Ook is er in het linkergedeelte een machineberging. In de stal zette Stam sterk in op automatisering. Voorbeelden hiervan zijn de melk- en voerrobot.

Een fraai overzicht in de stal. Wat opvalt is dat de stal licht oogt, hoewel de stal eigenlijk uit drie delen/daken bestaat. Dat komt ook doordat de stal hier aan drie kanten open is. Licht en lucht is er zodoende ruim voldoende.

De koeien worden gemolken in een GEA-melkrobot met drie boxen. Een degelijk, robuust systeem zonder veel tierelantijntjes, stelt Stam. Het is een functionele machine met weinig storingen. De koeien doen het ook goed.

Stam werkt met gestuurd koeverkeer. Hij vindt het ideaal, zeker in combinatie met weidegang. De poortjes van de koeherkenning zijn wel aangepast. Die waren eerst niet goed afgesteld, waardoor koeien konden doorlopen.

De robot zelf is prima, maar er was het eerste jaar een probleem met de melkstroommeters van de robot. Die bleken vervuild. De lokale dealer sloot dat probleem te laat uit en koeien werden zo lange tijd slecht uitgemolken. Dit had grote gevolgen.

Het eerste jaar hadden 85 van de 105 koeien uierontsteking. Dat leidde tot een extra uitval van 40%. Anders had de stal al praktisch vol gestaan. Toen het eenmaal opgelost was, werd Stam een jaar later genomineerd voor de Uiergezondheid Award.

Stam koos ook voor een voerrobot. Een prima keuze, stelt hij. Het voer is verser, de voeropname is beter en er is veel minder restvoer. Ook is er minder concurrentie aan het voerhek doordat de robot vaak voert. De zwakkere dieren komen ook aan bod.

Het risico van veel automatisering liet zich één keer goed voelen tijdens een blikseminslag in augustus 2015. Toen stond de voerrobot de vier maanden erna vaak stil. De softstarter bleek het probleem. Die gaf maandenlang een netspanningsprobleem.

De voerbunkers. De melkkoeien krijgen een rantsoen van mais en twee grassoorten. Stam deed overigens één aanpassing aan de voerrobot. Hij koos voor een nieuwe, robuustere voerschuif met meer capaciteit. De oude nam het voer onvoldoende mee.

Overal in de stal lopen de koeien op een dichte, emissiearme W4-vloer. De dieren hebben veel grip en er is een hogere klauwgezondheid. En als de mestrobot het goed doet, zijn er weinig mortellaroproblemen. Dan is een ontsmettingsbak bijna niet nodig.

De mestrobot kende de eerste jaren veel problemen. De robot draaide vaak op verkeerde momenten en onder meer lagers, banden en aandrijvingsmotor werden al vervangen. Op dit moment loopt de robot beter, al is het nog niet optimaal.

Zowel achterin als halverwege zijn afstorten. Zo heeft de mestrobot wat meer lucht. Stam had de afstorten achterin de stal achteraf liever wel iets breder gemaakt.

De koeien liggen in diepstrooisel. Stam koos hiervoor vanwege het extra dierenwelzijn. En hij merkte al snel resultaat. Na een maand hadden de dieren al geen dikke hakken of stootplekken meer. Ze hebben een prima ligbed.

Stam harkt het diepstrooisel aan. Dit strooisel heeft één nadeel: het is arbeidsintensief. Het product komt van een gehuurde mestscheider. Stam wilde geen permanente, omdat de koeien meestal buiten lopen.

Stam koos voor een ruim strohok, achter de melkrobot. Het was nog beter geweest als de robot een kwartslag gedraaid was; op de plek van het strohok. Dan was het overzicht en het koeverkeer beter geweest. Maar dat paste toen niet in de stalindeling.

In de stal staat ook nog een krachtvoerbox.

Aan extra koecomfort is ook gedacht. Stam liet enkele automatische koeborstels in de stal plaatsen.

Op het dak liggen 230 zonnepanelen, goed voor 83.000 kilowatt/piek. Tweederde van het bedrijf draait op zonne-energie. Het stroomverbruik is wel hoger dan gedacht. Dat ligt vooral aan de melkrobot. Stam wil daarom extra panelen plaatsen.

Stam past weidegang toe. Ook begin november liepen de koeien nog buiten. het weiland moesten ze wel delen met grauwe ganzen…

En dat waren er veel. Het bedrijf van Stam ligt in een foerageergebied.