Zuivelmarkt kent nu vooral onzekerheden

De zomermaanden zijn in de zuivelmarkt relatief rustig en dat is dit jaar niet anders. Toch zorgen handelsoorlogen en de onzekerheid rondom de brexit voor spanningen in de markt.

Handelsspanningen blijven de zuivelmarkt parten spelen. De handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en China ettert nog steeds voort, terwijl ook de relatie tussen de VS en de Europese Unie wel eens beter is geweest. En dan is er ook nog de vraag hoe de brexit uit gaat pakken. Het zijn zaken die onzekerheid met zich meebrengen in de mondiale zuivelmarkt. Een duidelijke richting is er dan ook niet te geven. Politiek speelt altijd al een grote rol, maar die rol lijkt momenteel nog een stukje groter te zijn gezien de handelsoorlogen.

Weipoeder en China

Naast de handelsoorlog met de Verenigde Staten, heeft China nog een probleem: de Afrikaanse varkenspest heeft tot nu toe flink om zich heen gegrepen in het land. Dat zorgt ervoor dat de varkensstapel in China gedecimeerd is. Dat merken zuivelexporteurs in de vraag naar weipoeder voor veevoer. In de eerste vijf maanden van het jaar importeerde China bijna een kwart minder weipoeder dan in die periode vorig jaar. Dit heeft in de afgelopen periode er al voor gezorgd dat de prijs van weipoeder behoorlijk is gedaald.

Met in het achterhoofd dat de varkenspest nog lang niet voorbij is en dat herstel van de varkensstapel nog langer op zich laat wachten, gaat de vraag niet snel terug naar het oude niveau. De officiële Nederlandse notering voor weipoeder is in de voorbije maanden langzaam afgegleden. Eind januari noteerde ZuivelNL nog € 860 per ton, terwijl de prijs eind juli rond de € 600 per ton lag. Europese prijzen liggen hier nog wel iets boven, maar van een sterke markt is geen sprake.

Ook de botermarkt is alles behalve sterk in de Europese Unie. Er zijn voldoende voorraden, terwijl de vraag als zwak wordt omschreven. Gemiddeld genomen lag de prijs voor boter in de EU in juli tussen de € 3.650 en € 3.750 per ton. Een jaar terug lag de prijs bijna € 2.000 per ton hoger. Die tegenvallende boterprijs zorgt ervoor dat de basis onder de melkprijzen relatief broos is.

Kaasmarkt biedt kansen

De kaasprijzen in de Europese Unie staan, zeker in vergelijking met de prijzen in de Verenigde Staten en Nieuw-Zeeland op een lager niveau. Dat zou kansen moeten bieden voor de Europese kaasexporteurs, maar de productielijnen zijn nog niet ingericht op het produceren van extra kaas voor export. In de vakantiemaanden wordt hier ook niet direct op ingesprongen, laten handelaren weten.

In september en oktober moet van de huidige marktsituatie worden geprofiteerd. Rabobank schrijft in haar kwartaalbericht over de zuivelmarkt van juni dat Europese prijs voor kaas (Gouda) naar verwachting op zo’n € 3.150 tot € 3.200 per ton ligt in het derde en vierde kwartaal. In de VS en Oceanië liggen de prijzen voor kaas (cheddar) echter beduidend hoger: Rabobank verwacht prijzen van zo’n € 3.450 tot € 3.500 per ton.

Toch is de vraag of er door de EU ook daadwerkelijk gebruik kan worden gemaakt van het prijsvoordeel ten opzichte van de andere twee grote kaasexporteurs. Met de lage vetprijzen – boter doet het al tijden relatief slecht op de Europese markten – is het wellicht aantrekkelijk om te switchen naar kaasproductie, maar handelaren vragen zich af of de melkproductie hierin wel kan voorzien.

De droogte blijft de Europese melkveehouders parten spelen en dat is in veel landen terug te zien in de melkaanvoercijfers. Die staan, zeker in de landen met een grote melkplas, onder druk. De Europese Commissie verwacht dat in Frankrijk en Duitsland de melkproductie stabiel blijft, maar daar staat groei in de productie in Ierland, Polen, Denemarken en Groot-Brittannië tegenover.