Kruidenrijk grasland is winstgevend en duurzaam

Een hogere ruwvoeropname, agere bemestingskosten en een hoge opbrengst in droge tijden. Kruidenrijk grasland biedt het allemaal.

Er is in toenemende mate interesse voor kruidenrijk grasland als ruwvoer. Deze groeiende belangstelling is terecht, aangezien onderzoeken uit alle delen van Europa laten zien dat de teelt van kruidenrijk grasland veel voordelen heeft. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een hogere ruwvoeropname (door betere smakelijkheid) en een verbeterde gezondheid van de koeien. Bovendien maken kruiden het mogelijk om een vergelijkbare grasopbrengst te halen als graslanden zonden kruiden, maar met een significant lagere stikstof (N) bemesting.

Een gras-kruidenmengsel bestaat uit verschillende soorten, zoals grassen, vlinderbloemigen en kruiden. Elke soort heeft andere eigenschappen, die samen de totale productie van het grasland verhogen. Zo vangen vlinderbloemigen als rode en witte klaver stikstof uit de lucht (150-250 kg stikstof per hectare per jaar) en geven dit via hun wortels weer af in de bodem, waardoor de andere soorten in het mengsel hiervan profiteren. De combinatie van gras en klaver vergroot de winstgevendheid van melkveebedrijven op twee manieren: 1.) de kosten voor bemesting gaan omlaag en 2.) de hoeveelheid aangekocht eiwitrijk krachtvoer kan omlaag omdat het eiwitgehalte van ruwvoer afkomstig van kruidenrijk grasland hoger is. Kruiden als weegbree en cichorei zijn de kers op de taart omdat zij waardevolle eiwitten en belangrijke mineralen aan het rantsoen toevoegen.

De verschillende soorten in een kruidenrijk grasland hebben een verschillende groeiperiode waardoor het productieseizoen kan worden verlengd. Zo zorgen grassoorten voor veel groei en productie vroeg in het seizoen en vlinderbloemigen en kruiden zorgen voor een maximale productie later in het seizoen wanneer de temperaturen stijgen. De sterke groei van vlinderbloemigen en kruiden in de zomer compenseren de minder sterke grasgroei, die in deze periode vaak optreedt. Deze soorten verbeteren ook de droogtetolerantie van het mengsel. Zo halen cichorei en rode klaver met hun diepe penwortels water uit de diepere bodemlagen. Hierdoor blijft de opbrengst hoog, ook in tijden van droogte.

Naast een verbeterde winstgevendheid voor het melkveebedrijf, dragen kruidenrijke mengsels ook bij aan de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen enerzijds door management-gerelateerde CO2-besparingen en anderzijds door een toename van koolstofvastlegging.

Er valt nog veel te leren over kruidenrijke mengsels, maar de eerste rapporten van boeren en wetenschappers laten zien dat kruidenrijke mengsels zorgen voor een betere balans tussen het verhogen van de melkproductie en het verminderen van de impact hiervan op het milieu. De volgende stap is om te kijken wat het effect van kruidenrijk grasland is op de biodiversiteit van insecten ten opzichte van monoculturen. De verwachtingen zijn hoog!