Foto: Michel Velderman
Sinds 2006 doen Frank en Ilona Post mee met Koeien & Kansen. Kennis ontwikkelen en delen, vinden de maten erg belangrijk. “Met vakmanschap kunnen we de stikstofcrisis ook helpen oplossen”, stelt Frank Post. “Daar mag best meer focus op liggen.”
Ten oosten van Hoogeveen ligt ‘de Vosmaathoeve’, het melkveebedrijf van Frank en Ilona Post. In deze regio zijn vanuit de Hoogveenafgravingen dalgronden ontstaan, doorsneden met vele wijken ofwel kanaaltjes. “Wij hebben in 1996 het bedrijf op deze plek in Nieuweroord gekocht”, vertelt Frank Post, die samen met zijn vrouw Ilona vanuit Twente naar Drenthe is verhuisd. Vanaf 2006 zijn ze deelnemer aan Koeien & Kansen. “We vinden het vertalen van wetenschappelijke kennis naar de boerenpraktijk erg belangrijk. We leren ook veel van tips van andere deelnemers”, vertelt Ilona. Naast het melkveebedrijf, werken Frank en Ilona ook buitenshuis in het onderwijs en brengen graag kennis over. “Leerlingen zijn soms verbaasd dat een boerin ook onderwijzer is”, vertelt Ilona. “Dat zegt iets over de perceptie van burgers over boeren.”
Optimalisatie bedrijfsvoering
Frank omschrijft zichzelf als meer vakman dan ondernemer en is altijd bezig met optimalisatie van het bedrijf op alle fronten. “We richten ons elk jaar op een bepaald speerpunt en stellen doelen om hierin te verbeteren”, zegt Frank. Het bedrijf stuurt bijvoorbeeld al jaren op verbetering van stikstof- en voerefficiëntie. “Het ruw eiwitpercentage in ons rantsoen is nu 15% en het gemiddelde ureumgehalte is 17. Dat levert meer rendement op met minder ammoniakuitstoot. Met goed voer- en veemanagement valt hierin nog veel te halen. Dat verdient meer aandacht.”
Er is wel meer vakmanschap nodig om het eiwitgehalte in het rantsoen van 17,5% naar 15% te verlagen zonder in te leveren op melkproductie. “De laatste jaren zijn melkkoeien meer op darmniveau gevoerd dan op pensniveau. We moeten weer leren om de pensflora goed te voeren met voldoende pensenergie. Dan ontstaat er meer microbieel eiwit en benutten we het onbestendige eiwit beter voor meer melkeiwit.”
Om goed op koeniveau te kunnen sturen, zijn er vijf krachtvoerboxen; vier voor het melkvee en een voor de droge koeien. De krachtvoergift is maximaal 7,5 kilo per koe per dag. “Met een energie- en eiwitbrok sturen we op de juiste balans tussen energie en eiwit, zowel op pens- als op darmniveau”, zegt Frank, die inmiddels weet dat je ook niet te scherp op laag eiwit moet sturen. “Want dan raakt de koe in onbalans.”
De familie Post streeft ook naar balans in de bodem door optimaal te bemesten. En met bodemverbetering door bekalking, drainage en verhoging van de organische stof. “Dat laatste gebeurt met een mengsel van vaste mest, slootmaaisel en gewasresten, die we willen laten composteren. Eventueel met toevoeging van de dikke mestfractie, waarvoor we een mestscheider gaan huren”, vertelt Frank. Om de vruchtbaarheids- en diergezondheidsresultaten te verbeteren is het Drentse melkveebedrijf vorig jaar begonnen de CowManager-app.
Invulling van duurzaamheid
In 2017 ging de maatschap over van zuivelafnemer DOC naar Arla. “De eerste jaren had Arla een betere melkprijs, nu niet meer. De zichtbaarheid van het merk Arla in de winkelschappen vinden we belangrijk. Arla staat voor duurzaamheid en is actief in de communicatie met consumenten. Dat sprak ons erg aan”, vertellen Frank en Ilona.
Arla werkt met drie duurzaamheidsprogramma’s: Arla Garden, een soort koekompas, dat nu verplicht is. En het zet in op Arla Klima (energie en CO2) en Arla Biodiversity. “Aan dat laatste thema geven we al invulling door het planten van bomen, inzaaien van akkerranden en met ecologisch slootbeheer. In de toekomst gaat dat via de GLB Ecoregeling ook geld opleveren, dus dat is sowieso interessant”, zegt Ilona.
Duurzaamheid staat voor Post ook synoniem aan zuinig zijn op hun koeien en een hoge levensproductie. “Ik lig niet wakker van het weer of de verwachte inflatie, maar wel van een zieke koe”, zegt Frank. “Met mijn dieren ben ik meer emotioneel dan geld gedreven.” Daarom werkt de maatschap preventief om gezondheidsproblemen te voorkomen. “We laten bijvoorbeeld de klauwen drie keer per jaar bekappen. En in 2014 is een aparte jongveestal gebouwd om de jonge dieren meer comfort te bieden. Het verlaagt ook de infectiedruk en ziekteoverdracht. Preventief werken en weinig trammelant leidt ook tot efficiënt werken.” De arbeidsproductiviteit is met 522 kilo melk per uur hoog.
Efficiency en puntje op de i
Volgens Frank zijn een lage veevervanging (22%), een hoge omzet en aanwas en een lage uitval sterke punten van zijn melkveebedrijf. Evenals een hoge voerefficiëntie van 1,22. “De rantsoenefficiëntie met 0,5 verhogen, scheelt € 30.000 per jaar. Het is belangrijk om per kilogram droge stof zoveel mogelijk melk te produceren”, zegt Frank. “Dat lukt met een optimale ruwvoerwinning en een uitgebalanceerd rantsoen.” Voorwaarde is een optimale bemesting op basis van bodem- en kuilanalyses. “Dus tekorten nauwkeurig aanvullen en op percelen met een hoge fosfaattoestand minder organische mest brengen.”
In 2021 haalde de maatschap 14 ton gras van een hectare, in het droge seizoen 2022 komt het niet verder dan 9 ton. “We hebben vijf hectare veengrond, daar groeide het gras wel door. Maar op zandgrond had het grasland wel veel last van de droogte. Met verhogen van de organische stof in de bodem proberen we dat te verbeteren. Beregenen doen we niet. In goede jaren zorgen voor voldoende voervoorraad is goedkoper dan beregenen”, stellen Frank en Ilona. De maatschap is redelijk zelfvoorzienend in haar ruwvoerpositie, ze koopt alleen wat mais aan.
Vakmanschap helpt bij stikstofprobleem
Frank is zeer uitgesproken als het gaat om oplossing van het stikstofprobleem. “Zowel bij het krimpscanario als bij technologische oplossingen gaat er geen geld naar boeren maar verdwijnen de euro’s uit de sector en gaan ze naar de betonindustrie. Alleen met oplossingen die te maken hebben met vakmanschap, zoals een lagere veebezetting, hogere voerefficiëntie en oplossingen bij de bron, zoals minder eiwit voeren, gaat er geld naar boeren”, zegt Frank. “Krimp is voor de overheid het meest makkelijk te borgen, maar het is slecht voor de voedselvoorziening van eigen bodem.” Ilona denkt dat veehouders hun vakmanschap versterken door ondersteuning met technologie. “Zoals CowManager in ons koemanagement. En uiteindelijk dragen technische oplossingen ook bij aan verlaging van de ammoniakuitstoot.”
Naam: Maatschap Frank (43) en Ilona Post (45) Woonplaats: Nieuweroord (Dr.) Bedrijf: De maatschap houdt 135 koeien met 83 stuks jongvee op 59 hectare grond in gebruik, waarvan 20 hectare pachtgrond. Er is 48 hectare gras en 11 hectare mais. Het rollend jaargemiddelde is 9.439 kilo melk met 4,55% vet en 3,67% eiwit. Het melken gebeurt twee keer daags in een 2×11 60⁰ melkstal, hoofdzakelijk door een medewerker (zzp’er). Arla neemt de melk af. Twee zoons van 20 en 19 jaar hebben interesse in bedrijfsovername.
Strategie: optimaliseren van technische en financiële resultaten door elk jaar een specifiek thema aan te pakken. Zuinig zijn op hun koeien, de bodem in balans houden en een hoge voerefficiëntie zijn belangrijke speerpunten voor de maten.
Beheer
WP Admin
Bewerk bericht