Kansen zien en tijd nemen om die te onderzoeken

WUR heeft een analyse gemaakt van de zes bedrijven die tijdens het EDF-jaarcongres bezocht worden. Ze hebben heel verschillende strategieën maar er zijn treffende overeenkomsten gevonden in de houding van de ondernemers.

De bedrijven zijn zo geselecteerd dat er voldoende diversiteit binnen de groep aanwezig is én dat ze voldoende herkenbaar zijn voor de brede praktijk. Ze zijn qua omvang met 215 tot 365 melkkoeien fors groter dan het Nederlands gemiddelde van ongeveer 110 melkkoeien. De ondernemers geven ook allemaal aan dat groei in melkkoeien in het verleden voor hen een strategie is geweest om de continuïteit van het bedrijf te kunnen waarborgen. De bedrijven hebben grote verschillen in de mate van technologiegerichtheid en marktoriëntatie. Consumentgerichtheid scoort meestal vrij laag. De ondernemers willen bij de 10 procent best presterende bedrijven willen horen, vooral op economisch resultaat en technische kengetallen.

De strategieën verschillen tussen de zes bedrijven behoorlijk, maar dat is logisch want daar zijn ze mede op geselecteerd. Een van de ondernemers geeft aan nog niet klaar te zijn voor de toekomst vanwege het afschaffen van de derogatie. De overigen zijn daar wel positief in. Daarbij draait het vooral om mindset. De positiviteit is dus niet persé ingegeven door de huidige financiële of technische prestaties maar met name door de mentale sterkte om te kunnen gaan met de uitdagende veranderende omstandigheden.

Zelf in de lead

De ondernemers hebben het beeld dat ze zelf echt in de lead zijn om de strategie uit te stippelen. Ze investeren daar ook tijd in, zowel in de eigen omgeving en sector als in andere sectoren en in het buitenland. Ze zijn erop gespitst te leren welke keuzes ondernemers om welke redenen maken.

Kansen zien is voor hen belangrijk, maar minstens zo belangrijk is het serieus verkennen van zo’n kans. Daarvoor maken velen een dagdeel in de week vrij om zich te verdiepen in en gebruik te maken van financieel aantrekkelijke mogelijkheden (subsidies of fiscaal gunstige investeringen). Deze kantoortijd voelt voor hen vaak niet altijd als ‘echt werk’ en er wordt ook niet altijd direct iets mee verdiend. Toch geven de ondernemers aan dat dat deze op kantoor bestede uren uiteindelijk wel de meest rendabele zijn.

Excel als moderne sigarendoosberekening

De meeste ondernemers uit deze groep analyseren zelf de ontwikkelingsmogelijkheden en rekenen ook zelf aan hun plannen. Voor hen is niet alleen het resultaat van een berekening belangrijk. Ze willen weten en begrijpen hoe die berekening tot stand komt en waar de gevoeligheden liggen. Daarmee krijgen ze een beeld van de factoren die van invloed zijn op het resultaat en hoe groot die invloeden zijn. Dit nemen ze mee bij het maken van keuzes. Op hun computer staan vaak meerdere ‘excelletjes’ open waarmee ze zich dat inzicht verschaffen, een modernere variant van de ‘sigarendoosberekening’.

Wat opvalt is dat deze ondernemers proberen om verder vooruit te kijken dan de actuele ontwikkelingen. Natuurlijk moeten ze wat met de huidige crisis in de mestmarkt, maar dat mag niet leidend zijn in hun lange termijn beslissingen. Ze hebben in het algemeen een beeld van de langetermijn bepalende trends en baseren daar hun beslissingen op. Dat wil niet zeggen dat ze altijd blij zijn met die trends, maar ze zien deze als een gegeven en denken na over hoe daar op in te kunnen of moeten spelen.