Veel verschil in prijs én kwaliteit van leds

Gezien de voordelen is het een kwestie van tijd voordat alle stallen zijn voorzien van ledverlichting. Er zijn nogal wat aanbieders van led-armaturen. Een overzicht.

Ze besparen energie, gaan lang mee en van lichtvervuiling is geen sprake. Led-armaturen hebben de toekomst. Nu ze sinds een paar jaar het gewenste lichtniveau halen, komen de ledlampen in steeds meer rundveestallen te hangen. In de intensieve veehouderij – waar het lichtniveau lager is – wordt ledverlichting al langer toegepast.

Led-armaturen worden alsmaar zuiniger. Het aantal lumen per watt stijgt nog altijd. Dat houdt in dat steeds minder vermogen nodig is om een bepaald lichtniveau te halen. Het rendement neemt daardoor toe, al zegt dat nog niks over de kwaliteit van het armatuur.

Voor de aanschaf van ledverlichting kunnen boeren bij verschillende bedrijven terecht. In Nederland is een aantal ervan gespecialiseerd in het verlichten van stallen met ledlampen. Daarnaast zijn er nog talloze andere (dealer)bedrijven die ledarmaturen aanbieden voor gebruik in de agrarische sector.

Waak voor onbetrouwbare aanbieders

Uit een belronde langs diverse aanbieders van ledverlichting blijkt dat er nogal wat prijsverschillen bestaan. Sommige armaturen zijn honderden euro’s duurder dan andere modellen. Hoewel de prijs momenteel vaak leidend is, kan het lonen in dit geval net even verder te kijken. De kwaliteit van de aangeboden leds loopt namelijk behoorlijk uiteen, zo melden diverse bedrijven onafhankelijk van elkaar. Naar het schijnt worden door sommige bedrijven led-armaturen van mindere kwaliteit aan de man gebracht. Dat signaal komt van concurrerende firma’s, met een duidelijk belang. Maar een gewaarschuwd mens telt in ieder geval voor twee.

Daarbij is het goed te weten dat de kwaliteit van de printplaat grote invloed heeft op de levensduur van de leds. Het koellichaam erop zorgt ervoor dat warmte wordt afgevoerd. Indien dat niet goed gebeurt, kan dat een voortijdig einde van de ledlamp betekenen. Oververhitting is bij led-armaturen een belangrijk aandachtspunt. De beperkte koelmogelijkheid is ook de reden dat de kwaliteit van led-tl-buizen ernstig in twijfel wordt getrokken.

Het prijsverschil tussen armaturen wordt niet alleen verklaard door materiaalkeuze. Ook de verschillende opties als het gaat om dimmen, toepassing van diverse lichtkleuren en bedieningsmogelijkheden zijn van invloed op de prijs. Daarnaast heeft het oppervlakte dat met een armatuur belicht kan worden effect op de prijsstelling.

Geen lichthinder

Ten opzichte van conventionele gasontladingslampen is met led-armaturen een energiebesparing van 50 tot 70% haalbaar, zeker met de huidige energieprijzen in West-Europa. De led-armaturen kunnen met een fors lager wattage hetzelfde lichtniveau realiseren als gangbare lampen. Het verwachte aantal branduren van leds is daarbij minimaal vijf keer zo hoog. Sommige bedrijven stellen zelfs dat hun led-armaturen 100.000 branduren kunnen halen. Regelmatig vervangen van lampen moet met leds in ieder geval tot het verleden behoren. Dat geldt ook voor het veroorzaken van lichthinder. Dat is niet onbelangrijk nu steeds meer gemeenten eisen stellen aan de mate van lichtuitstoot.

Belangrijke aandachtspunten

Om als boer optimaal van de geschetste voordelen te profiteren, is het raadzaam bij de aanbieder te vragen naar de randvoorwaarden. Met een LM-79-08 rapport toont die bijvoorbeeld aan dat de armaturen voldoen aan de gestelde eisen van de overheid. Wanneer de led-armaturen daaraan tegemoetkomen, kun je als boer bovendien in aanmerking komen voor Energie Investeringsaftrek.

Let bij de aankoop van led-armaturen ook op de afgegeven garantie. Bedrijven die staan voor kwaliteit geven een garantie voor een langere periode op het gehele armatuur en niet slechts op onderdelen daarvan. Op dit vlak bestaan nogal wat verschillen tussen de diverse aanbieders.

Informeer ook of de armaturen bestendig zijn tegen ammoniak, water en stof. Een stal is immers geen reguliere bedrijfshal.

Led-armaturen zijn nog behoorlijk aan de prijs. Het kan een paar jaar duren voordat je ze hebt terugverdiend. Kies dus niet blind voor het goedkoopste armatuur. De prijs per stuk zegt nog niks over de totaalprijs en de kwaliteit. Als boer wil je een voldoende lichte stal zonder schaduwplekken. De ene aanbieder heeft nu eenmaal meer lampen nodig om dat te realiseren dan de andere. 
Aanbieders van led-armaturen maken in veel gevallen vrijblijvend een lichtplan op maat, afgestemd op de situatie en wensen van de boer.