Samenwonen en het bedrijf

Eén van de mooiste momenten in het leven is voor velen het vinden van een levenspartner. Al snel wordt de toekomst ingevuld: samenwonen, samenwerken en nog veel meer samen. In het achterhoofd weet u dat u eigenlijk van alles moet regelen. Zeker als u ‘gewoon samenwoont’ en nog niet getrouwd bent. Helemaal als er kinderen komen en als u een bedrijf heeft. Voor melkveehouders is het belangrijk om een samenlevingsovereenkomst, in relatie tot de zakelijke samenwerkingsovereenkomst en het testament, op te stellen.

Doordat een wettelijke regeling ontbreekt, kunnen ongehuwde samenwoners de vermogensrechtelijke gevolgen van hun samenwoning en verbreking daarvan grotendeels zelf regelen. In onderling overleg is veel mogelijk, maar als samenwonende partners moet u wel zelf het initiatief nemen. Maar wat moet u nou eigenlijk regelen wanneer u een bedrijf hebt?

Wat moet u regelen?

Is een samenlevingsovereenkomst verplicht? Wat gebeurt er als uw partner meewerkt in het bedrijf? Hoe kunt u die samenwerking vormgeven? Kan uw partner aanspraak maken op een arbeidsbeloning of op een eventuele waardestijging van het bedrijf? En hoe zit het met overlijden? Erft uw partner dan iets van u? Heeft u samen kinderen, moet u dan nog wat regelen? En stel dat uw partner geld steekt in uw bedrijf of andersom, wat gebeurt er dan wanneer u onverhoopt uit elkaar gaat? In dit artikel wordt stilgestaan bij de samenlevingsovereenkomst. Op de Flynth website vindt u binnenkort een reeks artikelen over samenwonen en het bedrijf.

Samenlevingsovereenkomst?

U bent formeel niet verplicht om eventuele afspraken op papier te zetten. Mondelinge afspraken zijn ook rechtsgeldig. Om het bestaan van de gemaakte afspraken te kunnen aantonen, is het echter wel verstandig om die afspraken schriftelijk vast te leggen. Dit vastleggen kan in een samenlevingsovereenkomst, maar ook op een andere manier. Zijn de afspraken niet schriftelijk vastgelegd, dan zal degene die zich op een (stilzwijgende) afspraak beroept het bestaan en de inhoud daarvan aannemelijk moeten maken en dat zal niet altijd meevallen. De ervaring (en rechtspraak) leert dat beide partijen bij het einde van een relatie vaak een hele andere visie hebben op het bestaan, de inhoud en strekking van gemaakte afspraken.

Hoewel een samenlevingsovereenkomst niet per se notarieel hoeft, zorgt een notarieel samenlevingscontract er wel voor dat u of uw partner mogelijk eerder in aanmerking komt voor fiscale partnerfaciliteiten (hoge vrijstelling, laag tarief) in geval van overlijden of schenking.

Lening of schenking?

U kunt in een samenlevingsovereenkomst bijvoorbeeld vastleggen dat wanneer u geld steekt in het bedrijf van uw partner, u dat geld weer terug krijgt bij het einde van de relatie. Investeert u geld in het bedrijf van uw partner zonder hierover verder afspraken te maken, dan kan het maar zo zijn dat uw vordering na vijf jaar verjaart (en u dus naar uw geld kunt fluiten). Of dat uw partner misschien denkt dat er sprake is van een schenking die niet hoeft te worden terug betaald. Hetzelfde geldt wanneer u geld uit uw bedrijf “uitleent” aan uw partner. Wat u als lening ziet, beschouwt uw partner mogelijk als schenking, arbeidsbeloning en/of vergoeding van kosten. Voorkom discussies achteraf en maak hierover duidelijke afspraken.