De grote melkproducerende regio’s in de wereld wijzen met de beschuldigende vinger naar elkaar, vanwege de huidige lage melkprijzen. De meeste vingers wijzen naar de EU. Het afschaffen van de quotering wordt gezien als de belangrijkste reden voor het internationale melkoverschot en dus van de lage melkprijzen.
Naar mijn mening is het overschot aan melk tijdelijk. De trendlijn van de melkproductie toont een groei van 1,5% tot 2% over de afgelopen 15 jaar. Daarnaast groeit de vraag naar melk jaarlijks met 2%. Mijn vraag is dan ook: Waarom wordt deze langetermijntrendlijn nu ineens onderbroken? Het overschot in de melk in de EU is namelijk niet eens zo hoog als verwacht. Dat bedroeg slechts 0,2% in 2015.
Chinese invloed op de zuivelsector
Stel jezelf de volgende vraag: Hoe zien de onverwachte en extreem lage energieprijzen eruit die we vandaag zien? Een ding om daarbij te overwegen is de invloed van het lagere groeitempo van de Chinese economie. Die werkt ook door in de zuivel. Daarbovenop heeft de Chinese regering een nieuw beleid afgekondigd: Chinese consumenten dienen bij voorkeur de nationaal geproduceerde melk te gebruiken.
De vraag is of dit realistisch is, gezien de hoge kostprijs van de melkproductie in China en de vraag van de Chinese consument om uitsluitend veilige producten, vrij van antibiotica. Ik respecteer de Chinese regering om de manier waarop ze omgaat met de tragere economie, maar ten aanzien van dit nieuwe zuivelbeleid heb ik wel een aantal vragen.
Hoe om te gaan met de lage melkprijzen?
In tegenstelling tot mijn eerdere verwachtingen, denk ik dat de melkprijzen niet snel zullen herstellen in de komende maanden. Maar zullen ze herstellen aan het eind van dit jaar? Verkenningen van Usdec en het Ierse Teagasc zijn niet in overeenstemming met elkaar. Rabobank is terughoudend in het geven van prognoses.
Niemand lijkt te weten wat er zal gebeuren. Maar hoe dan om te gaan met de lage melkprijzen op onze eigen boerderijen? Anderen de schuld geven en niets doen is geen optie! Melkveebedrijven kunnen met een solide businessplan best omgaan met deze fluctuerende prijzen. Dat zou gebruikelijk moeten zijn. Maar in Nederland heeft minder dan 10% zo’n managementtool. Maak een berekening voor jezelf met het ‘worst-case scenario’ in je hoofd. Vermijd late betalingen aan uw leveranciers, omdat je daardoor hun vertrouwen en potentiële kortingen verliest. Met een goede liquiditeitsprognose in de hand kunt u veel beter onderhandelen met de bank.
Wie is mijn baas?
Wanneer uw technische resultaten op peil zijn, zijn de financiers gretig en minder terughoudend om u te helpen. Zorg voor voldoende omzet om alle kosten te dekken. Verkleinen van de productie is de laatste optie. Ik adviseer om een extra buffer te creëren in welvarender tijden. Dat is beter dan extra rente betalen op uw leningen.
Als u niet in staat om de hierboven genoemde opties te realiseren, wordt het misschien eens tijd te overwegen of u wel wilt doorgaan met de melkveetak. Als uw terugverdientijd langer is dan 25 jaar, de tijd tussen generatiewisseling, moet je jezelf afvragen: wie is mijn baas? Geef in slechte tijden dus niet anderen de schuld, maar maak je eigen beslissingen. Maak een goed plan en volg de uitgezette strategie.