Foto: Mark Pasveer
De afgelopen twee weken is er volop gras ingekuild. De kwaliteit van de eerste snede lijkt heel aardig. Er zit in elk geval veel suiker in, maar veehouders twijfelen over het eiwitgehalte. Ook wisselt de opbrengst sterk en valt gemiddeld iets tegen.
“Mooi spul, alleen een beetje weinig.” Dat is de meest gehoorde opmerking van de veehouders die afgelopen weken hun eerste snede gras inkuilden. Boerderij zocht een aantal veehouders op en vroeg naar hun ervaringen.
De kwaliteit lijkt wel goed te zijn. Het gras plakt bij inkuilen, een teken dat suiker volop aanwezig is. Over het eiwitgehalte zijn de boeren minder zeker. De meesten hebben na het strooien van de kunstmest geen regen meer gehad en vragen zich dan ook hardop af of alle kunstmest wel heeft gewerkt en is opgenomen, of dat er nog voorraad in de bodem zit.
Lees verder onder de foto’s
Jenne Deelstra (30) in Reitsum (Friesland) maait alles zelf en dan levert de grasoogst drukte op en vraagt het extra arbeidsinzet op het veebedrijf. Maar er is ook tijd voor ontspanning. Hier neemt Jenne samen met zijn vrouw Marianne en zijn kinderen Femke en Rudmer tijd voor een kop koffie en een broodje op het veld. Hond Yda is ook van de partij. – Foto’s: Mark Pasveer
Deelstra maaide 45 hectare, waar straks de 330 melkkoeien na de hergroei van het etgroen mogen weiden. Deze of volgende week denkt hij nog eens 45 hectare gras te kunnen maaien. “Het valt mij wel op dat de opbrengst per perceel sterk wisselt.” Gemiddeld schat hij de opbrengst op zo’n 3 ton droge stof. Het maaien, schudden en harken doet de familie zelf, alleen het inkuilen wordt door de loonwerker uitgevoerd.
Gerrit (60) en Gerjan (26) Derks hebben op 8 mei 24 hectare gras ingekuild. Derks melkt 135 melkkoeien in Erm (Drenthe). de melkveehouder is zeer tevreden over de opbrengst. “We moeten nog 35 hectare doen, maar daar staat nog te weinig gras.” – Foto’s: Wijnand Hogenkamp
Timon Romme (25) melkt met zijn ouders 195 koeien in Niehoven (Groningen). In de week van 8 mei is er 50 hectare ingekuild. De week daarna volgde nog eens 50 hectare. De loonwerker kuilt in met opraapsnijwagens. De opbrengst valt niet overal mee, ook al door muizenschade.
Henry (29) Kamphuis uit het Gelderse Oene heeft 27 hectare eerste snede ingekuild De melkveehouder laat alle grassneden voor zijn 90 melkkoeien hakselen. “Normaal is de eerste snede 35 hectare maar we hebben de koeien nu al op 7 hectare geweid.”
Veel regen tot begin maart, daarna droogte
De aanloop naar de eerste snede was niet de gemakkelijkste sinds jaren. Februari kenmerkte zich door overvloedige regenval waardoor de bemesting met drijfmest op veel bedrijven is uitgesteld. De regenperiode hield aan tot rond 8 maart. Daarna werd het droog en werd de drijfmest alsnog gegeven. De kunstmest volgde niet veel later.
De regen die nodig is om de kunstmest te laten oplossen bleef echter uit. Op nog vochtige grond viel de kunstmest uiteindelijk wel uiteen, maar om de voedingsstoffen op te nemen is er ook voldoende vocht in de bodem nodig. De bovengrond droogde snel af en het gewas groeide traag.
Het is dan ook niet voor niets dat juist de lagere gronden de hoogste opbrengst kennen in de eerste snede. Daar is immers de vochtvoorziening het langst op peil gebleven. De veehouders schatten een gemiddelde opbrengst van rond 3 ton, waarbij de hoger gelegen percelen soms niet verder dan 2,5 ton kwamen, terwijl de lagere percelen tot zo’n 3,5 ton droge stof per hectare brachten.
Allard Buijert melkt 125 koeien in Emmeloord (Flevoland). Hij heeft 22 hectare ingekuild . Dit organiseert hij helemaal zelf. “Mijn buurman en schoonvader helpen mee en ik huur een zzp’er in.” Ook dochter Rivka (7) helpt mee. Daarna is klaver en luzerne ingekuild. De opbrengst valt mee. “Ik heb op tijd bemest. Dat zie ik nu terug.”
Van de eerste en tweede snede maken Gerrit en Gerjan Derks een lasagnekuil. De derde en vierde snede gaan apart in de kuil. Hij wint veel gras omdat hij graag een voerbuffer wil hebben op deze droge grond. “Dan heb je minder stress.” Derks maait, harkt en schudt zelf. Loonbedrijf CWV uit Emmen kuilt in.
Timon Romme weet dat de muizenschade minder grasopbrengst geeft. Ook door de droogte hebben de percelen een achterstand. Maar een tweede snede kan veel goedmaken”, zegt zijn vader Christ (55).
Gerrit Scholten (37) melkt 110 koeien in De Krim (Overijssel). Zijn vader Gerrit (68) is gras aan het schudden. Er gaat 24 hectare in de kuil. De vochthoudende percelen doen het nog het best.” Ik hoop op 3.500 kilo droge stof per hectare.”
Een deel van de melkveehouders kiest ervoor om in te kuilen met de opraapsnijwagen. Het grootste deel van de bedrijven laat de eerste snede hakselen. Hier is loonbedrijf Riphagen uit Oene bezig met de oogst van de eerste snede bij familie Kamphuis.
Henry Kamphuis in Oene kuilt de eerste snede altijd zo droog mogelijk in. “We maken een lasagnekuil. De latere sneden zijn vochtiger, die geven dan extra druk op de onderste laag.” De melkveehouder voert het hele jaar door uit de 75 meter lange kuil. Wat overblijft kuilt hij dan opnieuw in op de uitgevlakte maiskuil.
Ries Vernooij (62) uit Acquoy bevindt zich in de uiterste westelijke punt van Gelderland, op de grens met Zuid-Holland en Utrecht. Hij melkt 80 koeien. Zelf is hij al klaar met maaien. Hij heeft 14 hectare ingekuild.
Niels van Zessen (28) is namens loonbedrijf H.A.B.O. mais aan het inzaaien. Dit doet hij bij melkveehouder Hugo de Jong in Giessenburg (Zuid-Holland). Van Zessen zaait in totaal 17 hectare in. Een hectare doet hij in ongeveer een half uur.
Erik Timmermans (51) maait 45 hectare gras in Heteren (Gelderland). Er ligt 90 hectare op hem te wachten. Het gras perst hij in balen voor de 1.500 melkgeiten op het bedrijf. “De opbrengst valt niet mee. Het is mooi spul, alleen wat weinig.”
Zonnige weken goed voor suikergehalte, gras makkelijk verteerbaar
De zonnige weken voorafgaand aan het maaien maken dat het suikergehalte in het gras flink stijgt. Overdag wordt er onder invloed van het zonlicht wel suiker gevormd, maar tijdens de koude nachten is er weinig suiker verbrand voor de opname van voedingsstoffen en de vorming van eiwit.
De verteerbaarheid van het gras zal hoog zijn. Het materiaal bestaat nagenoeg alleen uit blad en er is weinig stengelvorming te zien. Mede daarom heeft een flink aantal veehouders ervoor gekozen om het gewas iets droger te oogsten om zo het product bij het opvoeren van de kuil niet al te snel te maken.
Dat er toch gemaaid is, heeft te maken met twee zaken: het mooie standvastige weer rond 7 mei maakt dat het inkuilen qua weersomstandigheden soepel loopt. Ook speelt de hergroei van de tweede snede een rol. Laat maaien betekent dat de tweede snede sneller doorschiet. De meeste grassen schieten door in de periode eind mei begin juni, en als er pas rond 15 mei gemaaid wordt, betekent dat nog slechts twee weken bladvorming voor de aar erin schiet.
Ries Vernooij verleent zijn buurman een dienst door 12 hectare voor hem te bewerken. Vernooij vindt het erg droog bij hem in de omgeving. “Er staat zichtbaar minder gras op de percelen. Je ziet de witte plekken van het gestrooide kunstmest nog liggen. Er is te weinig regen gevallen.”
Naast de grasoogst zijn de loonbedrijven ook druk met mais zaaien. Door het stabiele weer zijn de inkuilopdrachten verspreid over bijna twee weken. Dat geeft lucht. In het verleden zijn er ook perioden geweest dat het maar korte tijd mooi inkuilweer was. Dat zet wel flink druk op de werkzaamheden.
Timmermans maait met een 3-meterfrontmaaier. “De zijmaaier is stuk, anders had ik 7 meter waarmee ik kon maaien.” Hij heeft hulp ingeroepen van de vogelbescherming. Die zoeken de nesten van de wulpen die hij daags voor het maaien zag.
Eric Verhulst (46) melkt 80 koeien in Hilvarenbeek (Noord-Brabant). Hij is net klaar met het maaien van 17 hectare. Er liggen meer percelen om te maaien, maar daar heeft Verhulst geen capaciteit voor. “En er staat ook nog niet genoeg gras.”
Wouter van Summeren (20) maait 18 hectare in Mill (Noord-Brabant). Zijn vriendin Chrissie Brans (19) is mee op de trekker. Van Summeren melkt 110 koeien. Hij vindt de grasopbrengst de moeite waard. “We hebben op tijd kunstmest gestrooid en er staat veel gras.”
Thieu Bongers denkt zo’n 3,5 ton droge stof van een hectare te halen. “Het weer is perfect en ik verwacht een hoge voederwaarde in het gras. Door de koude nachten en de zonnige dagen zit er meer suiker in het gras. Ik vind het ideaal spul.”
In de eerste week van mei is Eric Verhulst aan het harken. De loonwerker komt later die dag om in te kuilen. Verhulst is niet ontevreden over de kwaliteit van het eerste deel van de eerste snede. “Het is wel weer droog, net als voorgaande jaren. Toen heb ik het grasland beregend.”
Thieu Bongers (55) uit Kelpen-Oler (Limburg) melkt 120 koeien. Hij heeft woensdag 6 mei laten maaien door de loonwerker. Op 8 mei gaat het in de kuil. Op zijn bedrijf staat op de lagere percelen het meeste gras.
Wouter van Summeren heeft 18 hectare gemaaid. Op 10 van de 18 hectare staat Italiaans raaigras. Dit heeft de veehouder gezaaid als vanggewas voor mais. Snel na het maaien van het Italiaans raaigras wordt de stoppel bewerkt en volgt inzaaien van mais.”
Medeauteur: Marleen Purmer
Beheer
WP Admin
Bewerk bericht