Vader Piet en zoon Marcel Lathouwers uit het Brabantse Boerdonk maakten in 1999 een sprong in het diepe. Zij waren één van de pioniers in de overstap van melkstal naar melkrobots en één van de eerste melkveehouders die kozen voor een nieuw stalconcept met melkrobots in de “kassa opstelling” centraal gesitueerd in de stal. Een gedurfde investering die voor een verbetering in het welzijn van de koeien heeft gezorgd en rendement heeft opgeleverd voor de familie. Bijna twee decennia later heeft opvolger Marcel weer nieuwe uitdagingen om een toekomstbestendig bedrijf te zijn en te blijven.
In 1999 stond de familie Lathouwers voor een groot dilemma. Ze kampte met een overvolle koeienstal en een grote werkdruk. Marcel: ‘We wisten dat we zo niet verder konden gaan en stonden voor een aantal keuzes. Gaan we door met ons bedrijf? Als we doorgaan, laten we dan een nieuwe stal bouwen? Plaatsen we melkrobots of niet?’ Tijdens een bezoek aan de Landbouwbeurs in de Rai Amsterdam werden vader en zoon getriggerd door de live demonstratie van de Astronaut A2 melkrobot van Lely die toen op de markt kwam. Het vooruitzicht van meer rust in de stal en vrije tijd voor henzelf gaf de doorslag om het bedrijf anders in te richten. Een nieuwe stal werd gebouwd rondom drie centraal gelegen Astronaut A2 melkrobots van Lely met de voerhekken aan de buitenkant, een zogenaamde 0+6+0 stal. Een op maat concept met uiteraard vrij koeverkeer en een prettige leefomgeving voor hun koeien.
Vertrouwen in de melkrobot loont
In november 2000 werden de eerste koeien gemolken in de nieuwe melkrobots. Piet: ‘In het begin was het echt nog experimenteren. De lasers konden bijvoorbeeld de speenpunten van uiers niet altijd traceren. Ook de organisatie en het management in de stal sloot nog niet goed aan op het systeem van onze melkrobot. Toch hebben wij geen moment getwijfeld of onze investering wel juist was. We waren echt overtuigd dat we de juiste aanschaf hadden gedaan. Lely zorgde namelijk continu voor verbeteringen op basis van de wensen en behoeften van veehouders. Wij hebben altijd veel vertrouwen gehad in het bedrijf en de kwaliteit van de melkrobot.’ Marcel vult aan: ‘De melkrobots brachten ons arbeidsbesparing en arbeidsverlichting. De voordelen voor onze koeien waren direct merkbaar. De koeien werden wel drie keer per dag gemolken en zaten beter in hun vel dan voorheen.’
Belangstelling vanuit de hele wereld
‘Vanuit de hele wereld kwamen melkveehouders naar ons bedrijf om te kijken hoe wij ons bedrijf hadden ingericht. De opening van onze nieuwe stal kreeg landelijke aandacht. Wel 4.000 geïnteresseerden hebben we rondom de opening mogen ontvangen’, vertelt Marcel trots. In die periode waren veel boeren sceptisch over het aanschaffen van melkrobots. Piet: ‘Het begint bij de boer zelf. Hij moet vertrouwen hebben dat de techniek zijn werk doet. Daarnaast moet de indeling van de stal goed zijn. De koeien moeten gemakkelijk hun weg naar de robot kunnen vinden. Bovendien speelt het merk een grote rol. Niet iedere melkrobot is van die goede kwaliteit als die van Lely.’
Up to date blijven
Om een toekomstbestendig bedrijf te zijn en te blijven zijn er in 2008 en in 2015 in totaal drie tweedehands Astronaut A2 melkrobots bijgeplaatst. In totaal zijn er nu zes melkrobots op het bedrijf waarmee 300 koeien worden gemolken. Een aantal is in 2010 voorzien van nieuwe lasers. De Juno voerschuiver van Lely zorgt ervoor dat de koeien dag en nacht goede voeding binnen bereik hebben. ‘Hoewel onze huidige melkrobots 17 jaar oud zijn, kunnen we naar verwachting nog wel vijf jaar voorruit. Mits het kennisniveau van de service monteurs Lely center op peil blijft en de onderdelen beschikbaar blijven’, geeft Marcel aan.
Volop uitdagingen
De ambitie is om de komende jaren het bedrijf up to date te houden voor een mogelijke opvolger. De melkveehouderijsector heeft ondertussen uitdagingen te managen rondom melkprijs, kalfjes, de levensduur van koeien, fosfaatrechten en mestafvoer. Marcel: ‘Mest is een product dat we nog niet tot waarde kunnen brengen. Wereldwijd is er een tekort aan fosfaat en wordt er kunstmest geproduceerd wat veel energie kost, terwijl de koe de mest gewoon produceert. Het is nu een kostenpost om mest af te voeren, terwijl het wat mij betreft een opbrengstenpost zou moeten worden. Als Lely een product ontwikkelt om mest te ontleden, hebben we zeker nog een grotere doorbraak dan die van de melkrobot in het vooruitzicht.’
In het dorpje Boerdonk, gelegen in de Brabantse Meierij, runt het echtpaar Piet (67) en Nellie (65) Lathouwers samen met hun zoon Marcel (39) een melkveebedrijf met 300 koeien en 50 stuks jongvee. Een deel van de jongveeopfok is sinds 2016 uitbesteed. In twee stallen zorgen zes melkrobots ervoor dat alle koeien dagelijks worden gemolken. Marcel heeft met zijn vrouw Jessica (36) drie jongens: Tim (5), Rik (3) en Daan (1) en gaat in 2018 het bedrijf overnemen. Het rollend jaargemiddelde is 10.210 kg melk per koe per jaar met 4,22% vet en 3,52% eiwit. Ze beschikken over 75 ha grond. De familie Lathouwers werkt samen met vaste relaties in de buurt; eigen mest wordt geruild voor mais voor hun koeien.