Een melkproductie van 3,5 miljoen kilogram per jaar van 380 melkkoeien; eigen aanwas van jongvee; gras en mais van in totaal 190 hectare grond; en tevens nog zo’n 180 hectare aan opbrengsten van de akkergrond-tak van het bedrijf. En dat alles wordt omgezet door iets meer dan 3 fte. De bedrijfsvoering op familiebedrijf Damman in Nagele (Flevoland) doet daarmee niet onder voor ieder ander vooruitstrevend bedrijf dat kosten en baten afweegt bij beslissingen op elk facet van de onderneming. Jan-Hendrik runt samen met zijn broer Erik het bedrijf waarvan vader Damman het stokje vrijwel volledig heeft overgegeven aan zijn zoons. Ze hebben 1 medewerker in dienst. Daarnaast heeft Jan-Hendrik een eigen adviesbureau waar hij vier dagen in de week druk mee is. Hoe managen de broers dit succesvolle agrarische bedrijf en wat is hun visie over winstgevendheid en groei?
Aantal koeien in een paar jaar tijd verdriedubbeld
Jan-Hendrik: ‘Sinds 2009 zijn we overgestapt van traditioneel melken met de melkstal naar melken met Astronaut melkrobots van Lely. We zagen al snel dat dit ons in staat stelde om flink door te groeien. We hebben daarna in een paar jaar tijd het aantal melkkoeien verdriedubbeld. Daarmee hebben we de afgelopen jaren zeker in groei geïnvesteerd, en we halen de investering er ook uit.’ Erik geeft daarbij aan dat het verhogen van de melkproductie per koe geen doel op zich was met de aanschaf van de melkrobots. ‘Voor ons is het grote voordeel van de melkrobots bij uitstek de tijd die het oplevert en de hoeveelheid data die beschikbaar is via het Management Programma T4C (time for cows) van Lely, waardoor je nog efficiënter kunt werken. Het ging ons bij de aanschaf om meer inzicht in de melkproductie en de flexibiliteit van werken. En dat is geheel naar verwachting ook zo gelopen. We realiseren een veel hogere arbeidsproductiviteit met de robots dan dat we ooit met de melkstal hadden kunnen behalen. En dat betekent meer groei en winst!’
Is de groei van bedrijven in de melkveehouderij in Nederland nodig om winst te kunnen blijven maken ?
‘Algemeen genomen’, stelt Jan-Hendrik, ‘denk ik dat ieder bedrijf minimaal 5% per jaar moet groeien om op hetzelfde winstniveau te blijven, rekening houdend met een verhoging van voerkosten en arbeidskosten die elk jaar gegarandeerd plaatsvindt.’ Erik valt hem bij: ‘Om op dit moment rendement te kunnen maken, kan je denken aan een verhoging van de melkproductie, verhoging van de voerefficiëntie of een uitbreiding van het aantal koeien. Het verschilt per bedrijf wat de beste beslissing is. ‘En,’ benadrukt Jan-Hendrik, ‘groei is niet per definitie zaligmakend. Als ondernemer moet je alle kosten, baten, en tevens risico’s afwegen om te kijken of uitbreiding echt meer oplevert en welke keuzes je moet maken om meer winst te generen.’ Dat je om winst te maken daarom niet per definitie méér werk moet verzetten, maar eerder anders te werk moet gaan, staat voor de broers als een paal boven water.
‘Iedere minuut die je in het bedrijf steekt moet iets opleveren’
De visie van de gebroeders Damman op ‘anders werken’? Erik: ‘Als je echt wilt groeien en winst wilt maken, moet je niet zozeer harder gaan werken, maar juist slimmer. Daarbij moet iedere minuut die je in het bedrijf steekt iets opleveren.’ Jan-Hendrik geeft daarbij aan dat de tijd die je wint door het melken met melkrobots en het management programma van Lely je veel beter in staat stelt om ook met de belangrijkste zaken bezig te zijn, in zo weinig mogelijk tijd. ‘Het is belangrijk te zorgen dat je alle facetten van je bedrijf inzichtelijk hebt en dat je met de juiste mensen in zee gaat. Lely heeft de kennis in huis om mee te denken om je bedrijf winstgevender te maken. Wij hebben een vaste onderhoudsmonteur van Lely die meedenkt. En tevens is er een T4C specialist die alles van het management programma Lely T4C afweet. Op basis hiervan kunnen we efficiënte keuzes maken ten aanzien van het melkproces.’ ‘Daarbij’, voegt Erik toe: ‘Lely werkt ook goed samen met de voerleverancier. De kennis van de voerleverancier, in combinatie met de kennis van Lely geeft een synergie-effect: daardoor bereik je het beste resultaat.’
Jan-Hendrik Damman runt samen met zijn broer Erik Damman en een medewerker een gemengd bedrijf met 380 melkkoeien en 370 hectare grond, waarvan 150 ha. gras, 40 ha. mais, 60 ha. tulpen, 50 ha. uien, 30 ha. bieten en 60 ha. pootaardappelen (verhuurd). Totale melkproductie: 3,5 miljoen kilogram per jaar (vet: 4,40 eiwit: 3,53).