De eerste koeien lopen alweer lekker buiten te grazen. Met de start van het nieuwe weideseizoen komt deze vraag bij menig veehouder naar voren: hoe en wanneer begin je met weiden?
Het is goed om als veehouder bij deze vraag stil te staan. Hoe is het weiden vorig jaar verlopen. Wat zijn de mogelijkheden voor dit jaar? Wil ik meer weidegang toepassen of juist minder, wat past bij mij als persoon? Welk beweidingssysteem past bij mijn huiskavel. En hoe ga ik het weiden combineren met automatisch melken en/of voeren? Voor een succesvolle weideperiode is het belangrijk om over deze zaken na te denken.
Is succesvol weiden een zaak van een goed uitgebalanceerd (weide)rantsoen of eerder een combinatie van management en routing? De waarheid ligt in het midden. Het uitgerekende weiderantsoen geeft de richting aan en het management van de veehouder het succes. Belangrijk is dat je de wensen en mogelijkheden elk weideseizoen weer tegen het licht houdt. Aan de hand van de uitkomsten kun je een beweidingsstrategie samenstellen en deze afstemmen op de routing en werkroutine die nodig is voor een succesvol weideseizoen. Een sparringpartner helpt je hierbij.
Weiden of weidegang?
Weiden we voor de maximale kilo’s droge stof grasopname in de wei of meer voor de weidepremie? Wat is je verwachting en sluit deze aan bij de wensen en mogelijkheden op jouw bedrijf? In hoeverre ben je bereid tijd en energie in beweiding te steken? Het is belangrijk om voor jezelf helder te hebben wat je wilt bereiken. De hoogste productie, de laagste voerkosten of telt alleen het hoogste saldo onder aan de streep. Probeer inzichtelijk te krijgen waar de kansen en uitdagingen liggen.
Aandachtspunten voor beweiding
• Begin vroeg in het jaar met beweiden.
• Start al met het weiden van jongvee, jong geleerd is oud gedaan.
• Weid koeien in de vroege ochtend en in de late namiddag. Op die tijdstippen vreten ze het liefst.
• Geef de koeien steeds een vers stuk gras, zo blijven ze gemotiveerd.
• Voer de koeien niet vlak voordat ze de wei ingaan. Dat beïnvloedt de grasopname.
FarmWalk is vooruitzien
Een van de valkuilen tijdens het weiden is bedrijfsblindheid. Als je niet weet wat er groeit en wat de grasopname is in de wei, is ook niet duidelijk wat je moet bijvoeren in de stal. Inzicht is hierbij het sleutelwoord. FarmWalk is een managementtool om dit te bereiken. Hierbij wordt de weidegang gemonitord door de grasgroei te observeren tijdens een rondgang door de weidepercelen.
In Nieuw-Zeeland is het gebruikelijk om elke week een FarmWalk in te plannen (of FarmRun voor drukke veehouders). Zo wordt exact duidelijk waar komende weken de knelpunten ten aanzien van beweiding liggen. Dit wordt in Nederland weinig toegepast en zou eigenlijk onderdeel van de arbeidsroutine moeten worden. Hierdoor komt meer focus op beweiding te liggen en verloopt het weiden beter en makkelijker.
Gedurende het groeiseizoen varieert de grasgroei van 40 tot 100 kg droge stof (kg ds) per hectare per dag. In het voorjaar kan een grasgroei van 80 tot 100 kg ds gerealiseerd worden en in de nazomer 40 tot 60 kg ds. Weiden is dus gedurende het seizoen dynamisch. Dat betekent dat je op sommige momenten flexibel moet zijn ten aanzien van de perceelgrootte of bijvoeding.
Bemesting grasland dit jaar een uitdaging
Dit jaar zal de bemesting op grasland uitdagend zijn. Want kun je ervan uitgaan dat de derogatie in 2022 weer wordt toegekend? Wanneer je van derogatie gebruikt kunt maken mag je 230 kg stikstof (N) uit dierlijke mest toedienen per hectare grasland. Wanneer de derogatie door de EU niet wordt goedgekeurd, mag je slechts 170 kg N aan dierlijke mest toedienen.
Daarnaast liggen de kunstmestprijzen op een historisch hoog niveau, waardoor je nog beter moet kijken of het gebruik van kunstmest rendabel is. Afhankelijk van de ruwvoerpositie kun je ervoor kiezen om eerder te maaien. Hierdoor daalt weliswaar de productie kg ds per hectare, maar blijft de kg VEM en eiwit op peil.
Het advies is dan ook kunstmest te gebruiken bij de sneden gras die aan de melkkoeien worden gevoerd. Zodoende wordt de eerste snede optimaal bemest om zoveel mogelijk kg ds van goede kwaliteit te winnen. Gebruik een zwavelbemesting voor de eerste snede, omdat zwavel bijdraagt aan meer eiwit en een betere eiwitkwaliteit in het gras.