‘Verbreding is fors gegroeid’

In de weidse achtertuin van Rotterdam ligt Boerderij ‘Het Lansingerland’. Het melkveebedrijf van de familie Gille in Bergschenhoek is uitgegroeid tot een veelzijdige, multifunctionele boerderij. Een schoolvoorbeeld van een goed doordachte verbreding.

De aanblik van het bedrijf en de grote parkeerplaats maken al meteen duidelijk dat het niet alleen om een melkveebedrijf gaat. Naast de ligboxenstal springt het grote gebouw van kinderopvang De Koeienwei direct in het oog. Ook de omvangrijke boerderijwinkel en de strak ingerichte vergaderruimte en het restaurant ­laten zien dat het gaat om een professionele aanpak. Het maisdoolhof is jaarlijks goed voor 5.500 bezoekers. “Helaas moesten we door de stormschade dit jaar het maisdoolhof eerder sluiten”, vertelt melkveehouder-ondernemer Peter Gille. Hij verklaart het succes van de multifunctionale landbouw op zijn bedrijf met name door de strategische ­ligging ten opzichte van Rotterdam. “Met 10 minuten sta je op de Van Brienenoordbrug en met 15 minuten ben je in hartje Rotterdam. Uiteraard is het ook cruciaal om met de juiste activiteiten in te spelen op de behoefte van stedelingen die een entourage met koeien prachtig vinden.”

Explosieve groei

“De verbreding op ons bedrijf is explosief gegroeid. Het melkvee genereert nog 18% van de omzet”, zegt Peter Gille. Met zijn vrouw Annigje startte hij in 2004 met verbreding. Eerst met een peuterspeelzaal, omdat ze beschikten over lege ­gebouwen. In 2006 kwam er ook kinderopvang bij. In 2011 werd op een locatie een paar honderd meter verderop een nieuwe melkveestal gebouwd. Tegelijkertijd is geïnvesteerd in een boerderijwinkel en ­kinderdagopvang met 56 plaatsen en
40 plaatsen voor buitenschoolse opvang en
14 plaatsen peuteropvang. “We hebben ­bewust gekozen voor voldoende omvang in de verbreding, zodat we ook vreemde arbeid kunnen inschakelen.” Peter en Annigje hebben 35 personen in dienst, waaronder een vaste medewerker die het melkveebedrijf runt, 2 fulltime koks en 2 medewerkers voor administratie en de boerderijwinkel. “De meeste medewerkers zijn actief in de kinderopvang. Daarnaast zijn ook veel vrijwilligers actief op ons bedrijf.”

Arbeidsefficiënt werken

Bij de inrichting van de nieuwe stal is rekening gehouden met de verbrede activiteiten. “We zijn begonnen met 60 koeien en 40 stuks jongvee. Om in 2015 te kunnen verdubbelen in het aantal koeien, zijn alleen grootveeboxen in de stal geïnstalleerd”, vertelt Gille, die omwille van efficiëntie geen jongvee meer houdt. “Voor de veevervanging kopen we sinds 2015 drachtige vaarzen aan.”

Omdat de verbreding veel tijd en aandacht vraagt, wil de vof efficiënt kunnen werken op het melkveebedrijf. Een aantal werkzaam­heden is geautomatiseerd en er is gezorgd voor een efficiënte routing in de stal, zodat één persoon het melkveebedrijf kan runnen. Sinds 2011 melkt een A4 Lely-robot de koeien, in 2015 kwam er een tweede melkrobot bij. Vanaf 2011 houdt een mestrobot de roosters schoon.

Sinds april 2017 voert de vof met een Vector voerrobot. Die draait via financial lease. Voor een vast bedrag per maand least Gille de Vector met een voerkeukengebouw. Voorheen werd gewerkt met een voermengwagen. “Met de Vector kunnen we efficiënter werken, ik weet precies wat het kost en kan meermalen per dag vers voer verstrekken, wat leidt tot een hogere voeropname en meer melk.”

Bij hogere melkprijzen voert Gille naar verhouding meer krachtvoer dan bij lagere prijzen. Deze winter gaat hij ook meer vet voeren naast snijmais, en daarmee stijgt de melkproductie. Momenteel komt die uit op gemiddeld 29 liter per koe per dag. Het landwerk is grotendeels uitbesteed aan de loonwerker. Het maaien, schudden en harken gebeurt in eigen beheer. “Door een slechte verkaveling is het loonwerk wel duur, ik denk nog na over een andere, goedkopere oplossing.”

Het doel is optimalisatie van het melkveebedrijf in de huidige omvang. “We gaan niet uitbreiden in het aantal koeien, maar het melkvee is wel belangrijk voor onze bedrijfsidentiteit”, stelt Gille. “Kinderen hebben bij ons alle ruimte om buiten te spelen en ze hebben contact met de koeien. Dat heeft meerwaarde voor de kinderopvang en de ­andere activiteiten op ons bedrijf.”

Veel aan het hoofd

Gille verricht zelf weinig werk op het melkveebedrijf. Daarvoor is een fulltime medewerker aangetrokken. “Ik ben vooral bezig met het management van de hele onderneming en dat kost veel tijd aan bellen, regelen en overleggen”, zegt de veehouder-ondernemer. Het management gebeurt samen met Annigje en twee medewerkers planning en (loon)administratie. Zij nemen de planning van de kinderopvang voor hun rekening. Ook maken zij offertes voor feesten, partijen en vergaderingen. Gille is daarnaast voorzitter van de Verenigde Agrarische Kinderopvang (VAK), waar 42 agrarische bedrijven bij zijn aangesloten. De VAK maakt zich ook sterk voor duurzame energie en biologische voeding om het unieke van kinderopvang op de boerderij te versterken. Met zonnepanelen of warmteterugwinning kunnen VAK-leden de duurzaamheid van hun bedrijfsvoering benadrukken.

Gille geeft aan dat omschakelen naar multifunctionele landbouw een behoorlijke omslag in het werken vraagt. “Je hebt ineens met veel personeel te maken, je moet fors investeren en bijvoorbeeld een kinderopvang moet aan heel veel eisen voldoen. Onze business draait zes dagen in de week en we hebben veel aan het hoofd”, zegt Gille. “Daarom plannen we bewust vakanties in en dat is ook echt nodig om af en toe even te ontspannen. Ook leren we steeds beter delegeren en loslaten.” Volgens Gille neemt het aantal VAK-leden met grote, goed renderende agrarische bedrijven toe. “Gezien de rendementen in de melkveehouderij vind ik dat een logische keuze.”

Doorgroeien

De vof wil de verbreding graag verder ontwikkelen. Er zijn vergunningen om het bedrijf uit te breiden met een camping voor 40 standplaatsen, een groepsaccommodatie met 36 tweepersoonskamers met douche en toilet en uitbreiding van het restaurant. Om feeling te houden met andere ondernemers in zijn directe omgeving heeft Gille een bestuursfunctie bij de ondernemersvereniging De Rottemeren. Momenteel biedt de vof dagbesteding aan voor 10 cliënten. Het is de bedoeling om deze tak verder uit te breiden op een tweede locatie. “We doen graag wat extra’s voor mensen met een rugzakje”, zegt Gille.