Andrew en Suzanne Jardine presteerden het om in vijf jaar tijd op gepacht land met slechte gebouwen een bedrijf met ruim 100 Jerseys te ontwikkelen. Die behoren qua rendement tot de meest rendabele van Schotland.
Andrew Jardine heeft lef. Met zijn vrouw Suzanne begon hij met niks en ze runnen nu Newfarm in het Schotse Moffat. Dat 100 hectare grote pachtbedrijf van de Crown Estate Scotland is in 2019 aan hen toegekend op basis van een 10-jarig contract. Toen ze er in augustus 2019 startten, begonnen ze met één vaars en gebouwen in deplorabele staat, ingericht voor vleesvee en schapen. “Tijdens de covid-lockdown begin 2020 kochten we 32 Jersey-vaarzen uit Denemarken aan om een kudde op te bouwen”, zegt Andrew.
Op dat moment waren er 32 ligboxen uit de jaren 70 en een mestsilo van 400 kuub. De startende melkveehouders kochten van een collega die overstapte op melkrobots een tweedehands melkstal die opgebouwd was uit Fullwood en DeLaval onderdelen. Die werd aangevuld met een tweedehands melktank van een ander bedrijf. “Om de kosten laag te houden, werkte ik veel bij een aannemer. Die bouwde daarna de melkstal en het tanklokaal af met gesloten beurs”, aldus Andrew.
Het financieren van de onderneming was toch al een hele uitdaging. De ondernemers moesten investeren in aandelen in de zuivelcooperatie, een melkstal, een tankhuis, voerbakken en 100 nieuwe ligboxen en matrassen installeren. “Voor onze bank niks dan lof”, zegt Andrew. “Die ondersteunt ons ten volle.”
Hoge productie van dikke melk
In juni 2021 kalfde de eerste vaars af op Newfarm en dat vormde de basis voor de Applegarth Jersey-kudde de nu 107 melkkoeien telt. De Jardines koersen op snelle groei richting 180 koeien uit eigen aanfok. “Dit jaar hebben krijgen we nog 45 vaarzen aan de melk, komende winter kunnen we 65 pinken insemineren.”
Andrew koos voor de Jerseys vanwege hun hoge gehalten, lage gewicht en hoge efficiëntie. De gemiddelde productie ligt op 7.545 kg met 5,8% vet en 4,16% eiwit, bij een celgetal van 63. De tussenkalftijd is 389 dagen en de koeien worden twee keer per dag gemolken. “We zijn er trots op dat onze koe 291 de tweede prijs won voor de hoogst renderende Jersey in Schotland in de melkcontrole. Ze is als vaars aangekocht in Denemarken. Ze heeft ons drie vaarskalveren gegeven, elke keer na de eerste inseminatie met gesekst sperma. Haar laatste lijst was 8.248 kg met 7,37% vet en 4,77% eiwit, goed voor 1.001 kg vet en eiwit in een lactatie.” De melk gaat naar First Milk en levert nu, april 2024, ongeveer 56,4 cent per liter op.
De kudde is gebaseerd op zowel Deense als Noord-Amerikaanse genetica. Andrew heeft de laatste twee jaar voornamelijk Amerikaanse Jersey-stieren gebruikt. Hij wil vanaf 2025 alle kalveren genomic laten testen om ze te matchen met de beste genetica om mee te fokken.
De Schot laat alle koeien tussen augustus en februari afkalven. “We voeren de koeien hard in de winter om de vruchtbaarheid te vergroten. Eind april beginnen we met beweiden en bouwen we de krachtvoergift af want dan zijn de meeste koeien drachtig van maximaal drie inseminaties met gesekst sperma. Daarna gaat er een Angus – vleesstier bij de koeien om de laatste guste koeien te dekken.
Te veel werk voor een man
Andrew zet de arbeid op het bedrijf in zijn eentje rond. Hij heeft wel drie melkers die bijspringen zodat hij tijd kan besteden aan zijn jonge gezin. “Dat is wel iets wat ik moet aanpakken”, zegt hij. “Ik maak te veel uren en breng mijn avonden slapend op de bank door. Dat is niet erg eerlijk voor het gezin. Hopelijk kunnen we komende winter iemand fulltime aannemen.”
De koeien krijgen ’s winters met de voermengwagen voer voorgedraaid. Het hoofdbestanddeel is grassilage, alles uit ronde balen omdat er nog geen kuilvoerplaten of sleufsilo’s aanwezig zijn. Het kuilvoer wordt aangevuld met 2 kg eiwitrijke brok per koe. In de melkstal krijgen de koeien daarnaast tot 10 kg krachtvoer per dag.
Het grasland in de regio is goed voor vier tot zes sneden per jaar. “in 2023 kwamen we tot vier snedes en koersten op een vijfde. Maar langdurige regenval verpestte het feest, dus heb ik de laatste snede laten begrazen door schapen van een naburig bedrijf.”
Volop plannen voor de toekomst
De Schot barst van de plannen voor de toekomst. “Ik zou graag inzetten op data, maar als nieuwkomer zijn we daar nog niet kapitaalkrachtig genoeg voor. In 2022 hebben we een mestrobot aangeschaft en zijn we begonnen met Uniform Agri voor het koemanagement. Ik hoop komende winter Cow Manager-oormerken te kopen voor gezondheids- en vruchtbaarheidsmonitoring. Het landgoed bouwt momenteel een nieuwe kalverstal voor ons en plaatst daar een computergestuurde kalverdrinkautomaat in.” Ook wil hij zo snel mogelijk sleufsilo’s plaatsen. In extra mestopslag is net voorzien met een 1000 kuubs silo, gesubsidieerd door de Overheid en een bijdrage van het landgoed waarvan hij de grond pacht.
Andrew schat in dat hij, als alle jongvee elders wordt opgefokt, tot ruim 200 melkkoeien kan uitbreiden. Nu heeft hij het jongvee van spenen tot een jaar al uitbesteed. “De mogelijkheid om meer land te verwerven kan een probleem opleveren vanwege de nu heersende onzekerheid in de Schotse pachtsector. We zetten in op goede relaties met onze verpachter en potentiële verpachters en verhuurders om meer land te kunnen krijgen.”