Geert en Aukje Pekema runnen samen met zoon Sytze een melkveehouderij met 200 melkkoeien in het Friese plaatsje Broek. Het familiebedrijf gaat al ruim twee eeuwen mee en zal ook worden voortgezet door de volgende generatie door zoon Sytze die het bedrijf binnen een aantal jaar over zal nemen. Op het bedrijf gaat er veel aandacht naar het ruwvoederwinningsproces, dat de familie Pekema van maaien tot inkuilen volledig zelf uitvoert. Al het ruwvoer voor de koeien wordt van ruim 125 hectare eigen land gehaald.
‘Voeren is boeren’. Daarmee benadrukt vader Geert dat een goede kwaliteit ruwvoer essentieel is voor de melkproductie. Volgens de Pekema’s zijn er verschillende factoren die bijdragen aan een goede ruwvoerkwaliteit. Geert noemt dat het allereerst belangrijk is om de graszode goed te onderhouden: “Het is van belang om te zorgen dat het gras voldoende voeding en rust heeft om te groeien zodat je een gezonde graszode blijft waarborgen. Een goede graszode levert namelijk hogere VEM waarden op.” Ook de timing van het maaien is volgens Geert van belang: “Wanneer je gaat maaien moet het gras nog niet uitgegroeid zijn, want op dat moment heeft het al voedingswaarde verloren.”
“Voor de ruwvoerderwinning zijn ook de capaciteit en afstellingen van de graslandmachines die je gebruikt van belang”, vervolgt Sytze.” Het afstellen van de juiste snijlengte (deeltjeslengte) van het gras bijvoorbeeld is voor de verwerking van het ruwvoer belangrijk. Korte deeltjes kun je namelijk compacter samenpersen waardoor je het beter kunt ‘verdichten’. De melkzuurbacteriën die dan op gang komen door de suikers in het gras kan beter plaatsvinden als het gras steviger in elkaar is gedrukt. Hierdoor kan er namelijk minder zuurstof bij wat het conserveringsproces bevordert.”
Grootste opraapwagen
Voor het oprapen en snijden van het gras maken de Pekema’s sinds dit jaar voor het eerst gebruik van een van de grootste opraapwagens van Lely; de Lely Tigo XR 75. Sytze: “Wat je met deze wagen onder andere heel goed kan doen is de snijlengte van het gras afstellen, dat is dus precies wat voor ons van belang is.” Ook noemt Sytze de grote capaciteit van de machine als groot voordeel: “Deze opraapwagen heeft een kantelbare voorwand waardoor er zes kuub extra laadruimte ontstaat zonder dat de wagen langer wordt. Daarnaast zorgt de voorwand er ook voor dat het gras beter van structuur blijft , en hij lost het gewas beter op kuil in doordat de wand als het ware meewerkt om het gewas uit de wagen te duwen.”
“Als het over capaciteit gaat zijn we ook al heel lang blij met de Lely schudder”, noemt Geert. “we maken al jaren gebruik van de Lely Lotus schudder waarvan met name de capaciteit van de machines en het omkeringproces door de specifieke haaktanden van het gras sterke punten zijn van deze machine.” De Pekema’s hebben op het moment de Lely Lotus Profi 1020 in gebruik, met een werkbreedte van 10 meter, “wat een groot voordeel is bij de ruwvoederwinning op de grote percelen als die van ons.”
Sturen op snedes van 3 ton droge stof
De mate waarin de kwaliteit van het ruwvoer op pijl blijft wordt door Geert en Sytze nauw gevolgd. “Wij sturen op zo’n 3000 kilogram droge stof per hectare per snede(?).” De specialist van Eurofins Agro (voorheen BLGG) doet de metingen in de kuil op het bedrijf van Pekema en controleert of het streven (een VEM van meer dan 900) en een droge stof gehalte van 40% is behaald.
Met het oog op de overname is er een gloednieuwe, ruim opgezette lichte stal gebouwd met een capaciteit voor ruim 285 melkkoeien. Sytze: “Het doel en visie van het bedrijf is om de nieuwe stal vol te krijgen tot 285 koeien en de processen zo goed mogelijk te optimaliseren zodat een optimale melkproductie bereikt zal worden.” Geert: “Met de Lely App sturen we op kengetallen. Hiermee kun je op elk moment van de dag de gemiddelde melkproductie en -kwaliteit zien bijvoorbeeld, maar ook de productie per koe per dag bekijken. Op basis hiervan kun je bijvoorbeeld weer bijsturen met het type en de hoeveelheid voer. Dit helpt je dus om meer inzicht te verkrijgen, sneller in te grijpen of in te spelen op de situatie en om uiteindelijk je processen steeds verder te optimaliseren zodat je een beter rendement behaalt. We zouden echt niet meer zonder de app kunnen!”
Tot slot noemt Geert nog dat niet alle processen op het bedrijf te beïnvloeden zijn. “Weersomstandigheden bijvoorbeeld, maar ook de melkprijs en effecten van de fosfaatregeling zijn factoren die buiten onze invloedsfeer liggen.” Toch zien de Pekema’s de toekomst positief tegemoet: “Een goede graskuil is de basis van goed boeren, dat blijven we gewoon doen. Dus die stal komt sowieso vol, de vraag is alleen wanneer.”