Een robot die energiezuinig is en bovendien minimaal geluid maakt. Het ideaal beeld van de melkrobot voor Jan Atze en Marieke uit het Friese Boijl. De Astronaut A5 kwam voor de veehouders op het juiste moment. Inmiddels draait de melkrobot al ruim een half jaar naar volle tevredenheid op het bedrijf. “De robot is razendsnel met het aansluiten van de bekers en bovendien makkelijk in gebruik.”
Toen het familiebedrijf van Van der Wijk in 1973 vanuit Tijnje verhuisde naar het Weststellingwerfse dorp Boijl bouwden ze een ligboxenstal met plek voor 72 koeien. Met de grote interesse voor koeien wist Jan Atze al vroeg dat hij boer wilde worden. Na het afronden van de hoge landbouwschool in 1994 stapte hij in de maatschap van zijn ouders en nam hij in 2000 samen met zijn vrouw Marieke het bedrijf over. Na een verbouwing in 2009 biedt de ligboxenstal inmiddels plek voor zo’n 115 koeien.
Met oog op de toekomst hebben de veehouders vorig jaar oktober besloten om de 2×7 50 graden melkstal te vervangen door twee Astronaut A5 melkrobots. “Wij hebben in 1999 eerder voor de keuze gestaan om over te stappen op automatisch melken”, vertelt Jan Atze. “Het robotmelken was toen nog in de beginfase waardoor wij destijds kozen voor een nieuwe melkstal.” Ondanks dat de melkstal nog niet op was zijn de veehouders zich begin vorig jaar verder gaan oriënteren op automatisch melken. “Met name door de arbeidsbesparing en de flexibiliteit die het geeft hebben we besloten om te gaan investeren”, geeft de veehouder aan. “Maar ook”, voegt Marieke toe, “speelde een stijging in de productie zeker een rol.”
Ideaalbeeld van de melkrobot
Nadat de veehouders zich uitgebreid hadden georiënteerd waren de verwachtingen van de ideale melkrobot duidelijk. “We wilden graag een robot die energiezuinig is en bovendien minimaal geluid maakt.” Voor Jan Atze en Marieke kwam de nieuwe Astronaut melkrobot op het juiste moment. “Lely sprak ons al erg aan. Het is een degelijk en duurzaam merk met veel ervaring”, noemt Jan Atze. “Over alles is nagedacht en de uitgekiende software programma’s achter de robot zijn een groot voordeel.”
Inmiddels draaien de twee melkrobots al ruim een half jaar op het bedrijf en dit bevalt de veehouders goed. “De koeien waren zo gewend”, vertelt Jan Atze tevreden. Met de komst van de melkrobots is de melkproductie op het bedrijf in een korte tijd aanzienlijk gestegen van 9100 kg per koe per jaar kort voor opstart naar inmiddels 9600 kg. “Eerder hadden we wel eens een koe boven de 50 liter per dag, dit was echt een uitzondering. Nu hebben we meerdere koeien boven de 60 liter”, vertelt de veehouder enthousiast.
‘De monteurs zijn net als wij enthousiast!’
De melkrobots hebben de verwachtingen van de veehouders waargemaakt. Marieke: “De robot is razendsnel met het aansluiten van de bekers. Bovendien verbaas ik mij er steeds over dat de robotarm zo stabiel is.” Dat de melkrobot makkelijk in gebruik is noemt Jan Atze een groot voordeel. “Laatst heeft onze melker het een weekend van ons overgenomen en dit verliep probleemloos. Het systeem is gebruiksvriendelijk waardoor iemand anders zich er makkelijk mee kan redden.” Tot nu toe draaien de robots storingsvrij en naar tevredenheid op het bedrijf van Van der Wijk. Met de nieuwe A5 is er ook goed naar de behoefte en ervaring van de monteurs geluisterd stelt Marieke. “De monteurs zijn net als wij enthousiast!”
Rust in de koppel
Jan Atze loopt vier keer per dag door de stal om de koeien te controleren. “Voorheen deed ik dit ook altijd, maar dan werden de koeien vrij onrustig omdat ze dan dachten dat ze gemolken moesten worden. Met het vrije koeverkeer heerst er nu veel meer rust in de koppel”, merkt de veehouder op wanneer hij tussen de koeien loopt. “Een bijkomend voordeel hiervan is dat we de koeien veel beter tochtig zien.”
Op het bedrijf lopen de koeien tussen 08.00 en 13.00 uur buiten. “Straks kunnen ze via de melkrobot zelf de weide inlopen”, vertelt Marieke. De melkrobots zijn in een hoekpositie geplaatst waar de koeien makkelijk, via een drieweg-selectiepoort, naar de weide kunnen worden gesepareerd.
Volop genieten van de flexibiliteit
Marieke laat weten dat de verandering in melken niet alleen binnen het bedrijf merkbaar is. “De flexibiliteit is een groot voordeel, zeker als je een gezin hebt. We zitten nu met z’n allen te eten zonder de tijdsdruk van het melken. Je hoeft niet constant op de klok te kijken waardoor je meer vrijheid hebt qua planning.” Jan Atze beaamt dit: “Pas als de melkrobots draaien begin je de flexibiliteit te waarderen.”
Volgens de veehouder is de melkrobot geschikt voor echte koeienboeren. “Met de robot deel je je tijd op een andere manier in en kun je meer tijd spenderen aan de gezondheid van de koeien.”
‘Gezonde koeien die goed in hun vel zitten’
Als echte koeienboeren is een gezonde veestapel samen met werkplezier een belangrijk speerpunt voor de veehouders. “Wij worden blij van gezonde duurzame koeien die goed in hun vel zitten”, stelt Marieke. Jan Atze vult aan: “Het bedrijf moet goed lopen met gepaste arbeid en een gezonde veestapel waar je een gezinsinkomen uit kunt halen.” Gezonde koeien is de basis voor het bedrijf. Om dit te bereiken proberen de veehouders alert te zijn en preventief dingen te voorzien door de koeien goed te observeren. “Hierbij is de data uit de melkrobot een meerwaarde”, laat de koeienboer weten. Daarnaast noemt de veehouder ‘het winnen van goed ruwvoer, boxen onderhouden en een goed stalklimaat’, fundamenteel voor gezonde koeien.
Duurzame koeien en een evenwichtig bedrijf
“In de komende jaren willen wij doorgroeien naar 115 koeien op twee melkrobots met weidegang, en qua productie stijgen naar 10.000 kg per koe per jaar”, blikt de veehouder vooruit op de toekomst. “Daarbij willen we meer met data gaan werken door middel van activiteitsmeters waardoor we nog sneller kunnen anticiperen bij problemen.” De veehouders streven naar duurzame koeien maar ook naar een evenwichtig bedrijf.
Het melkveebedrijf Van der Wijk- van Pagée wordt gerund door Jan Atze en zijn vrouw Marieke. Samen hebben ze drie kinderen Marret (15), Jesse (14) en Julia (11). In 2000 hebben ze het familiebedrijf overgenomen van de ouders van Jan Atze. Marieke werkt hiernaast ook parttime buiten de deur. Momenteel melken ze rond 100 koeien en houden ze 60 stuks jongvee op 57 hectare (waarvan 12 mais). Het rollend jaargemiddelde ligt op 9600 kg per koe per jaar met 4,30 vet en 3,58 eiwit. De gemiddelde leeftijd van de koeien is 5 jaar en 2 maand.