‘We houden niet van minder presteren’

Het bedrijf van maatschap Brink ligt in Zwiggelte, een esdorp in Midden-Drenthe met gemengde bedrijven. De familie combineert melkvee met akkerbouw op hun bedrijf. “De combinatie melkvee en akkerbouw heeft voordelen voor de teelt van mais en gras, omdat we meer akkerbouwmatig hiermee bezig zijn”, vertelt Roland Brink, die samen met zijn vader en broer de arbeid op het bedrijf verricht.

De maatschap doet buiten het rooien van de bieten al het landwerk in eigen beheer. “Omdat we zelf gras en mais hakselen, kunnen we dat doen op het meest optimale oogstmoment en dat is winst in voederwaarde”, stelt Roland. “Ook brengen we een deel van onze drijfmest zelf in de grond bij akkerbouwers in de buurt en dat bespaart veel op mestafzetkosten”, vult Anita Koops, Rolands vriendin, aan. De mesttank heeft vier wielen om structuurbederf te voorkomen en de goed gemixte mest is egaal en zorgt bij injecteren voor een goede verdeling en benutting. Gewasrotatie van bieten, granen, gras en mais verbetert de bodemkwaliteit en het leidt vaker tot graslandvernieuwing.

Bedrijfseconomie

Roland en zijn broer Martijn zijn lid van een bedrijfseconomische studieclub en zij vinden het een sport om goed inzicht te hebben in alle aspecten van de bedrijfsvoering en deze waar nodig te verbeteren. “Als ik zie waar ons bedrijf onder gemiddeld scoort, wil ik daar direct iets aan doen”, vertelt Roland. “De jongveeopfok kan bijvoorbeeld beter. In de herfst en winter zijn er te veel luchtwegproblemen. Dat is vooral te wijten aan een verouderde stal, waarin we het klimaat moeilijk constant kunnen houden. Om dat te verbeteren, vervangen we de oude stal door een nieuwe stal voor jongvee tot 15 maanden oud.” In de nieuwbouw gaan de kalveren langer op stro, tot een leeftijd van 5 maanden oud, en installeren de maten mechanische ventilatie.

Ook de klauwgezondheid liet te wensen over. “We hadden te veel koeien met onder andere Mortellaro. Sinds een half jaar is het klei­mineraal FIR toegevoegd aan het rantsoen en we zien nu minder kreupele koeien”, merkt Roland.

Hij vindt het sowieso belangrijk om de ­mineralenvoorziening van zijn vee goed op orde te hebben voor een goede weerstand van het vee. Op basis van uitgebreide kuilanalyses zorgt de Drentse veehouder voor maatwerk in mineralen in het rantsoen, dat bestaat uit aardappelpersvezels, mais, kuilgras, soja-raap en hooi. Er wordt twee keer daags gevoerd met een zelfrijdende voermengwagen.

Ondanks het grote koppel, weidt de maatschap de koeien minimaal zes uur per dag op 30 hectare huiskavel. “We vinden dat belangrijk voor een goed imago van de melkveehouderij. “Maar bij warm weer willen de koeien liever naar binnen, omdat het koeler is in de geïsoleerde stal”, zegt Anita. Sinds 6 jaar passen de maten met succes zomerstalvoedering toe, waarmee ze sturen op het grasaanbod in de wei. “Dat bespaart op soja-raap en de laatste jaren konden we lang doormaaien in het najaar. We bemesten dan extra kali om het gras langer groen te houden en roest tegen te gaan”, vertelt Roland.

A2-melk en goed imago

Sinds november 2016 verkoopt de familie Brink naast reguliere koemelk ook zogenoemde A2-koemelk via een melktap aan de weg. De aanleiding voor de melktap is contact leggen met burgers. “We vinden het belangrijk om te laten zien wat we op ons bedrijf produceren en kunnen meerwaarde creëren met A2-melk”, zegt Anita, die zelf een koemelkallergie heeft. “Ik wilde graag inventariseren of er meer vraag is naar A2-melk.”

De koemelkallergie is een allergie voor het type A1 Bèta Caseïne-eiwit in reguliere koemelk. “Het is duidelijk iets anders dan lactose-intolerantie, waarbij je melksuiker of lactose, niet kunt verteren”, zegt Anita, die zich heeft verdiept in deze materie. A2-melk is afkomstig van koeien met een specifieke genetica ofwel waarbij het gen A2 dubbel voorkomt (A2A2 koeien). “We hebben 23 koeien laten testen, waarvan de stiervader positief was voor A2, hiervan bleken er 17 het dubbelgen te hebben. De eiwitsamenstelling van de melk van deze koeien is anders en dat voorkomt een allergische reactie bij het drinken van A2-melk, die bij het drinken van reguliere koemelk wel ontstaat. Ook is A2-melk lichter verteerbaar”, zegt Anita, die de eigen A2-melk ook zonder problemen kan drinken. Daarnaast maakt zij van de A2-melk ook yoghurt en kwark. De verkoop van de A2-melk is met 50 liter per week nog beperkt. “Dat levert financieel niet zoveel op, maar er zijn vaste klanten van A2-zuivel die hiervoor speciaal bij ons komen. De A2-melk is 1,5 keer duurder dan de reguliere melk, maar wordt erg gewaardeerd door onze klanten”, zegt Anita. Of de vraag naar A2-zuivel verder toeneemt, is koffiedikkijken. De ­maten laten wel alle vaarskalfjes testen op ­A2-genen en houden A2A2-dieren zoveel mogelijk aan. Roland melkt de A2-koeien apart voor afzet van A2-melk via de melktap. A2-melk is in supermarkten nog maar heel beperkt beschikbaar. “In de zomer fietsen veel toeristen in de omgeving van ons bedrijf. Als ze interesse hebben in ons bedrijf, mogen ze onze koeien komen bekijken en vertellen wij er het verhaal bij”, zegt Anita.

Arbeid organiseren

Op het gemengde bedrijf werkt Roland ­samen met zijn vader Wim en broer Martijn. “Iedereen heeft zijn sterke punten, waarop we elkaar goed aanvullen”, meent Roland, die zich onder andere met fokkerij bezighoudt. Bij drukke oogstwerkzaamheden springen Anita en de jongste broer Erik ook bij.

Sinds kort heeft de maatschap een vaste medewerker voor alle voorkomende werkzaamheden. Om arbeid te besparen, is gekozen voor een kalverdrinkautomaat en koe­matrassen. “Met matrassen heb je minder werk dan met diepstrooiselboxen”, vindt Roland. Voor het twee keer daags instrooien van de boxen heeft Erik een eigen machine ontwikkeld, die tegelijkertijd ook fungeert als mestschuif.

“Daarnaast vinden we preventief werken belangrijk”, stelt Roland. Onder andere door het samenstellen van optimale rantsoenen, een goede mineralenvoorziening van koeien en individuele aandacht voor verse koeien op stro. Ook de nieuwe jongveestal gaat daaraan bijdragen. Samen met jonge boeren uit de buurt gaan Roland, Martijn, Erik en Anita elke maand uit eten. “We delen veel praktische kennis en ervaring waar we wat aan hebben, zoals bijvoorbeeld het snel en eenvoudig in beeld krijgen van ketose-koeien met goedkope strips die diabetespatiënten gebruiken”, zegt Roland.

Hogere levensproductie

De maatschap streeft naar gezonde koeien met een hoge levensproductie. In de nieuwe stal van 2012 zijn dan ook golvende schoftbomen geïnstalleerd en het management is gericht op verbetering van de koegezondheid. Roland insemineert de koeien zelf, gedeeltelijk met gevangen sperma van eigen stieren. “Het bevruchtingspercentage met dit sperma is goed, waarschijnlijk omdat de concentratie hoger is dan van gekocht sperma”, zegt Roland, die bij aankoop van sperma en stiertjes let op exterieur en goede cijfers in de boven- en onderbalk. “We willen meer robuuste koeien die lang mee gaan, dat is bedrijfseconomisch ook het meest interessant.”