Stop met wanhopen

De mestafzet kost, bij €30 per kuub, zo’n €750 per koe per jaar. Daar staat €5.000 aan melkgeld tegenover. Kosten beheersen en flink melk uit de koeien halen blijft het credo, niks nieuws.

Van de boeren die op de BBB stemden, is de helft ontevreden over het landbouwbeleid dat die partij in dit kabinet voert. De boerenacties gaven hoop en strijdlust en nu blijkt de wereld uiteindelijk gewoon door te hobbelen zoals die was. Toch hebben we ook wel wat gewonnen: de woorden die politici in de mond nemen, zijn zorgvuldiger gewogen dan voorheen en met sloten publiek geld wordt getracht de boel los te trekken.

Het mestdossier is hét hete item. Het lijkt erop dat we komen tot een slotspel. Of gaan we weer door met modderen zoals we al veertig jaar doen? Je ziet links in de Kamer bijna van geluk van de stoel vallen nu verkleining van de veestapel geen taboe meer is. De druk ligt bij de minister. Krijgt ze een derogatie light, bijvoorbeeld op blijvend grasland 230 kilo N en tijdelijk 200 kilo N uit rundveedrijfmest op andere gronden bewerkstelligd? Het zou in ieder geval een mestinfarct voorkomen en helpen om doelen voor klimaat en kwaliteit van het grondwater te bereiken.

Ondertussen wordt er in de Tweede Kamer vooral gesproken over het saneren van de sector. De huidige Lbv-regeling loopt af en de minister wordt gepord om een nieuwe regeling op te bouwen. Nederland zit gevangen in EU-staatssteunregels en een lege staatskas. Hoe gaat zo’n nieuwe regeling er dan uitzien?

De huidige regeling is heel interessant voor melkveebedrijven met relatief jonge gebouwen, veel fosfaatrechten, zonder opvolger en met grond geschikt voor plantaardige teelten. Wij overwegen ook om te tekenen. Een zakelijke beslissing, de regeling past goed in onze situatie. We hebben een goed draaiend melkveebedrijf en zouden zeker nog een jaar of tien zijn doorgegaan met de melkkoeien. Maar wat de overheid nu betaalt voor stikstofreductie, kunnen wij in geen twintig jaar terugverdienen.

Het deelnemen aan de Lbv-regeling geeft ons veel positieve energie. In de zoektocht naar hoe wij onze grond gaan benutten, kom je op veel ideeën en staat de ondernemer weer in je op. Volgens mij is de toekomst voor de landbouw nog nooit zo goed geweest als nu: er dienen zich allerlei markten aan. Schaarse dierlijke eiwitten, voedsel, energie en biobased bouwmaterialen produceren, ik zie mogelijkheden om het zelfs klimaatpositief te doen in de nabije toekomst.

Ook voor de melkveehouderij blijft er toekomst. Ja, de grond is schaars en kosten verdunnen door schaalgroei is lastig. Mestafzet is nog niet eens het grootste probleem. De kosten van fosfaatrechten vallen weg, mestafzetkosten komen er voor in de plek. Tegen €30 per kuub is dat €750 per koe per jaar. Daar staat €5.000 aan melkgeld tegenover. Kosten beheersen en flink melk uit de koeien halen blijft het credo, niks nieuws.

Voor nu is de vraag of de minister en de Kamercommissie Landbouw met elkaar komen tot iets dat nieuw elan brengt, of dat we blijven hangen in het sacherijn? Ik hoop dat er achter de schermen goede regie wordt gevoerd en dat we verrast worden. De BBB-stemmers hoeven nog niet te wanhopen.