Er zijn geen regels rond grondgebondenheid vastgelegd, en of die nog komen is ongewis.
Hoeveel koeien mag ik houden? Die vraag stelt menig melkveehouder nu de melkveewet is aangenomen en de invulling van grondgebondenheid nog niet geregeld is. De Eerste Kamer wil dat de grondgebondenheid rechtstreeks in de melkveewet wordt opgenomen en zo’n procedure is niet voor september afgerond. Zulke eisen zullen dus niet voor 2016 ingaan, omdat de mestwet zaken per kalenderjaar regelt. Invoering met terugwerkende kracht is een utopie.
Wat geldt nu? Hoeveel dieren mag je dit jaar houden? De melkveewet is duidelijk: zoveel melk- en jongvee als je wilt. Voorwaarde is dat je het fosfaatoverschot deels verwerkt en mest afzet. Als het fosfaatoverschot groter wordt dan in 2013, moet extra mest volledig verwerkt worden of afgedekt met extra grond. Die verwerkingsplicht kun je afkopen met VVO’s, die zijn nog steeds spotgoedkoop. Het vol zetten en houden van de nu nog deels lege stal kost dit jaar zo’n € 50 per koe plus kosten voor verantwoorde mestafzet.
Mogelijk dat dan in 2016 extra grond onder het bedrijf moet komen via grondgebruikersverklaringen, pacht of koop. Dat wordt later dit jaar duidelijk bij eventuele aanpassing van de melkveewet. Inderdaad, eventuele aanpassing. Zeker, de politieke druk was eind 2014 hoog en veel partijen willen zo’n grondgebondenheid; de ervaring leert echter dat uitstel veelal tot afstel leidt. Voor het behoud van derogatie hoeven we niks vast te leggen bovenop wat er nu ligt. Grondgebondenheid is een Nederlands speeltje, en moet grondloze groei voorkomen. In- en extensieve veehouders zijn er echter flink over verdeeld, en het besef rijst bij velen dat ze intensiever zijn dan vooraf ingeschat. Voor het gros van de potentiële groeiers pakt het verwerkingsscenario financieel beter uit dan uitbreiding op basis van grond.
Niets doen geeft het risico dat het fosfaatplafond van 85 miljoen kilo wordt overschreden. Gezien de verwachte melkprijs is dat echter nog heel ver weg.