‘Ene keer voorop, andere keer niet’

Arla moet alle zeilen bijzetten om biologische melkveehouders bij zich te houden. Belangrijk discussiepunt is de wijze waarop de biologische melkprijs wordt berekend. Tot op heden houdt de zuivelcoöperatie vast aan een koppeling tussen de gangbare en biologische melkprijs. Daarmee leek Arla afgelopen jaar echter achter de feiten aan te lopen. Volgens Damholt Jørgensen liggen er geen plannen om genoemde prijskoppeling volledig los te laten. Wel kijkt het Arla-bestuur hoe er aan de zorgen van leden-melkveehouders tegemoet gekomen kan worden.

Welke ontwikkelingen ziet Arla in de biologische zuivelmarkt in Noordwest-Europa?
“We zien duidelijk een toegenomen interesse voor biozuivel. In eerste instantie in verse zuivel, nu nog goed voor 80 tot 90 procent van de markt. Maar we verwachten dat ook de vraag naar andere biologische zuivelproducten als kaas en ingrediënten gaat toenemen. We zijn ook nu al actief in deze productcategorieën, maar tot op heden op bescheiden schaal.”

Hoe anticipeert Arla op deze stijgende vraag?
“We zijn op zoek naar meer biomelk. Nu beschikken we over grofweg 750 miljoen kilo rauwe biomelk, van bijna 1.000 melkveebedrijven. Komende jaren willen we dit melkvolume met 150 tot 200 miljoen kilo uitbreiden.”

Wat zit er aan biomelkveehouders nog in de pijplijn?
“De pijplijn was leeg. Inmiddels zijn vijftig van onze gangbare leden in Denemarken gestart met omschakelen naar een biologische bedrijfsvoering. Samen zijn deze leden over twee jaar goed voor 80 miljoen kilo melk. Als we over alle landen kijken waar we melk ophalen, verwachten we er over twee jaar 130 miljoen kilo biomelk bij te krijgen.”

Wil Arla ook nieuwe biologische leden in Nederland?
“We zoeken naast Denemarken vooral naar extra melk in Centraal-Europa. Arla is trouwens niet actief aan het werven buiten de coöperatie, maar duidelijk is dat we geïnteresseerd zijn in meer biologische melk en dus mogen biologische melkveehouders van buiten Arla wel contact met ons opnemen.”

Arla houdt als een van de weinige zuivelondernemingen vast aan een melkprijssys­teem met een plus op de gangbare melkprijs. Waarom?
“We hebben leden in zeven landen die allemaal hun eigen traditie qua melkprijssystematiek kennen. We krijgen dus veel vragen. Ook onder een deel van ónze biologische melkveehouders leeft de wens om de biomelkprijs los te koppelen van de gangbare. We denken na over hoe we aan deze wens tegemoet kunnen komen. Voor ons staat voorop dat we een coöperatie zijn voor gangbare en biologische melkveehouders. Volgens ons is er een onderlinge afhankelijkheid tussen de gangbare en biologische melkplas. Die moeten we niet proberen los te laten. Denk aan investeringen in productiefaciliteiten en zaken als marketing en innovatie. Beide melkstromen delen bijvoorbeeld het Arla-merk.”

Arla betaalt voor biologische melk nu een plus op de gangbare melkprijs van rond € 0,16 per kilo. In Nederland ligt het verschil tussen gangbaar en bio boven € 0,20 per kilo. Dit kost Arla toch leden?
“Dat klopt. We leven in een vrije markt. Het kan zo zijn dat het vasthouden aan onze melkprijssystematiek voor een bepaalde periode negatieve gevolgen heeft voor onze concurrentiepositie. Momenteel zijn de verschillen tussen de gangbare en biologische melkprijs erg groot. Ik heb dat nog niet eerder meegemaakt. Maar iedereen moet beseffen dat het prijsverschil zal blijven fluctueren. Het is gevaarlijk om de zuivelmarkt over een periode van zes maanden proberen te begrijpen. Ik denk dat de concurrentiekracht van Arla over een langere periode gezien oké is.”

Klopt het dat Arla afgelopen jaar een groep bioleden is kwijtgeraakt aan een Duitse onderneming die ging werven met een plus op de biologische melkprijs van Arla?
“Afgelopen winter zijn we inderdaad een groep biologische melkveehouders kwijtgeraakt aan een Duitse concurrent. Deze groep was goed voor 60 miljoen kilo melk. Dat is gezien onze ambities voor bio veel.”

Is het voor het halen van ­Arla’s doelen voor biologisch niet veel gemakkelijker om toch de melkprijssystematiek aan te passen?
“Natuurlijk moeten we wat de melkprijs betreft competitief blijven, dat is helder. Maar uiteindelijk gaat het erom wat er uit het melkprijssysteem komt en niet hoe het functioneert. We denken voortdurend na over te nemen stappen en zijn hierover continu in dialoog met onze melkveehouders.”

Loopt Arla als marktleider in biologisch niet te veel achter haar concurrenten aan?
“De marktontwikkelingen volgden elkaar in een hoog tempo op. We hebben zo snel als voor ons mogelijk was gereageerd. Volgens mij is onze marktpositie nu goed. Daarbij denk ik, zoals ik aangaf, dat je de situatie over een langere periode moet bekijken. De ene keer lopen we voorop, de andere keer niet.”