‘Bodem is sleutel tot succes’

De verdwijning van de melkquotering op 1 april vereist een frisse blik op de bedrijfsvoering van de melkveehouder. De ondernemersrisico’s nemen toe. Meer dan voorheen staat het realiseren van een zo hoog mogelijk saldo centraal.
Groei is hier niet de vanzelfsprekende sleutel tot succes. Volgens Hendrik Arends, sectormanager rundveehouderij bij Agrifirm Feed, leiden meer wegen naar Rome, maar bodembeheer springt eruit. Naast 15 tot 30 procent stijging van de afzet van mengvoer de komende drie jaar verwacht de coöperatie een sterk toenemende vraag naar kennis en diensten. Agrifirm Feed ontwikkelde daarvoor het totaalconcept Saldo Melken.

Het volmelken van het quotum tegen de laagste kosten is straks gebeurd. Waarop moet een melkveehouder gaan sturen?
“De vraag die centraal moet staan is: hoe bereik ik een hoger saldo? Veel melkveehouders denken nog steeds dat groei van het bedrijf automatisch leidt tot een hoger saldo. Dat was tot nu toe het credo, ondanks de kosten voor extra quotumrechten. Maar zelfs na het wegvallen van deze kosten resulteert groei niet altijd in meer saldo. Een hoger saldo creëren kan door meer koeien te gaan houden, maar ook door de puntjes op de i te zetten. Belangrijk is dat veehouders doen wat bij ze past en niet wat de buurman doet.”

Zonder groei houdt het uiteindelijk toch op?
“Dat klopt, als je in zekere mate dat vliegwiel niet hebt, wordt het niets. Iemand zei ooit tegen mij: het is zelden dat de winst hoger uitvalt dan de omzet. Maar dat betekent niet dat als je meer omzet hebt, je ook altijd meer winst hebt.”

Waar is voor verbetering van het saldo de grootste winst te behalen?
“Dat is divers en bedrijfsgebonden. Alles moet kloppen: organisatie en arbeid, voerefficiëntie en ruwvoermanagement, diergezondheid en levensproductie. In Nederland valt nog veel te winnen in hoe we met de bodem omgaan. Veehouders zeggen soms dat de ruwvoerproductie afhankelijk is van de natuur, maar waar komen dan opbrengstverschillen van 30 procent vandaan onder gelijke omstandigheden? De bodemvruchtbaarheid kan in veel gevallen beter benut worden. Neem het inzaaien van groenbemesters of grasklaver. De eigen ruwvoerproductie wordt steeds belangrijker.”

Wat kunnen melkveehouders van een mengvoerfabrikant als Agrifirm verwachten?
“Voorop staat dat wij niet alleen een mengvoerfabrikant zijn. Binnen onze coöperatie verenigen we duizenden akkerbouwers met grond en duizenden rundveehouders met vee. Natuurlijk bieden wij een breed pakket aan voeding voor vee, tegelijk zijn we het grootste gemengde bedrijf in Nederland. Daardoor kunnen we onze leden met een breed palet aan instrumenten bedienen om de bedrijfsvoering waar mogelijk en nodig te verbeteren, bijvoorbeeld met een akkerbouwmatige aanpak van de ruwvoerteelt. Van groot belang is dat de succesfactoren boer, voer en vee goed op elkaar afgestemd zijn.”

Agrifirm heeft veehouders niet eerder zo duidelijk een spiegel voorgehouden.
“Dat klopt, maar we zien dat de behoefte aan ondersteuning toeneemt vanwege de steeds grotere risico’s. We willen veehouders helpen meer grip te krijgen en een optimaal resultaat te boeken. Het saldo is daarin het ijkpunt. Om een optimaal saldo te behalen, moet de gehele bedrijfsvoering in balans zijn. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat een veehouder heel veel melkt en goed bezig is met de grond, maar wat betreft de mineralenkringloop nog veel laat liggen. Dan gooi je toch enorm veel weg?”

Veel melkveehouders hebben in de afgelopen jaren al belangrijke keuzes in de bedrijfsvoering gemaakt. Komt Agrifirm niet wat laat?
“We zien dat onze melkveehouders hard aan de weg timmeren. We hebben topondernemers in Nederland. Daar ben ik trots op. Toch zien we ook nog wel diversiteit. Een aantal melkveehouders heeft de zaken tiptop voor elkaar. Belangrijk is hoe ver de volgers zijn. Misschien staat er al een nieuwe stal en lopen er al extra koeien die na 1 april vol in productie worden genomen. Misschien is er al extra grond aangekocht, maar mag daar qua opbrengst nog meer afkomen. Belangrijkste vraag is of het klopt, of de puzzelstukjes in elkaar passen. Daar willen we bij helpen.”

Agrifirm biedt steeds meer ondersteunende diensten aan. Wat moet dat kosten?
“Voorheen hielp de voeradviseur ook nog ‘even’ bij het maken van een bemestingsplan. Die tijd is voorbij. We hebben nu specialisten die melkveehouders hierbij van dienst kunnen zijn. De vraag naar zulke specialisten is fors toegenomen, dus daarop hebben we geïnvesteerd. Zo maken nu al 1.700 van onze 6.000 melkveehouders gebruik van bemestingsprogramma Mineraal Optimaal. Bij onze dochteronderneming adviesbureau Exlan kunnen veehouders een service-
pakket afsluiten, voor € 267,50 per bedrijf per jaar. Daarmee kunnen ze van onze extra adviesdiensten gebruikmaken.”