Diverse onderzoeken laten zien dat een grotere bedrijfsomvang voor schaalvoordelen zorgt. Belangrijkste reden is dat de vaste kosten over meer kilogrammen melk kunnen worden verdeeld. Dit geldt bijvoorbeeld voor de kosten van het abonnement op het vakblad dat u leest.
Bij Flynth zien we de bedrijfsomvang van onze melkveeklanten in de loop van de jaren toenemen. Zowel de melkproductieomvang als de oppervlakte grond bij het bedrijf groeien elk jaar gestaag door. Zie de cijfers in de tabel. Hetzelfde geldt voor de melkproductie per koe, die in 5 jaar tijd met 600 kg groeide, van gemiddeld 8.473 kg in 2016 naar een voorlopig gemiddelde van 9.074 kg per koe over het afgelopen jaar 2020. Doordat vooral ook het eiwitgehalte in de melk verder omhoog ging, steeg de dagproductie per koe aan vet- en eiwitgrammen van 1.847 gram naar 2.008 gram per dag. Allemaal mooie cijfers, vooral veroorzaakt door het vakmanschap van de melkveehouder. Iets om echt trots op te zijn. Maar tegelijkertijd zien we dat het niveau van de kritieke opbrengstprijs van melk ook stijgt. En dit gebeurt terwijl er wellicht ook sprake is schaalvoordelen, die mogelijk worden benut. Simpele verklaring is dat zowel de toegerekende kosten voor de melkproductie (bijvoorbeeld voer- en veekosten) en alle vaste kosten (bijvoorbeeld de kosten voor mechanisatie, gebouwen en grond) ook jaarlijks omhoog gaan.
Kritieke opbrengstprijs versus melkprijsprognose
De gemiddelde kritieke opbrengstprijs ligt thans op bijna 36 cent. De kritieke opbrengstprijs (KOP) is de melkprijs die minimaal nodig is om alle kosten en uitgaven in een jaar precies te kunnen betalen. De verschillen tussen individuele bedrijven zijn groot. Bijna een kwart van de melkveebedrijven bij Flynth heeft een melkprijs nodig van boven de 40 cent. Bij ruim 30% moet de melkprijs meer dan 35,5 cent zijn om rond te komen. Ter vergelijking: de lange termijn verwachting voor de melkprijs (prognoseprijs) is inmiddels gestegen van 36 cent naar 37 cent. Desondanks ligt voor een categorie melkveebedrijven de eigen kritieke melkprijs boven de algemeen verwachte opbrengstprijs voor de melk. Dus zaak om de ontwikkeling van kritieke opbrengstprijs voor de melk op het eigen bedrijf goed in de gaten te houden.
Melkprijsmonitor
Op basis van gegevens uit het accountantsrapport kan de kritieke melkprijs voor een individueel bedrijf worden berekend. De melkprijsmonitor toont u als melkveehouder de kritieke opbrengstprijs in uw eigen situatie. Deze is voor elk bedrijf anders en wordt mede bepaald door de financieringslasten.
Nuttig om het resultaat te beoordelen in vergelijking met kritieke melkprijzen van andere melkveehouders. Dit geeft meer inzicht en grip op uw eigen situatie. Weten waar u staat. Hiermee kunt u gericht werken aan een voldoende lage kritieke melkprijs; de basis voor een economisch gezond bedrijf.
KOP melk boven 40 cent => code rood; structureel hoog; aandacht voor maatregelen ter verbetering
KOP melk 35-40 cent => code oranje; aandacht van belang voor meer “comfort”
KOP melk onder 35 cent => code groen; aandacht voor vasthouden niveau voor lange termijn
Vijf tips voor als het dan toch tegen valt
• Analyseer de opbouw van de kritieke opbrengstprijs; stel vast waar winst valt te behalen.
• Beoordeel met uw adviseur de economisch meest optimale melkgift, ook in relatie tot de beschikbare fosfaatrechten.
• Schenk aandacht aan oplossingen voor de korte en de langere termijn.
• Beoordeel zo nodig in overleg met de bank de mogelijkheden van herfinanciering.
• Zorg voor een plan van aanpak dat praktisch en echt uitvoerbaar is.