Vraag naar zuivel blijft toenemen

De mondiale vraag naar zuivel blijft tot 2023 met 2 tot 3% toenemen. Tegelijk blijft volatiliteit in mondiale zuivelmarkten en melkprijzen bestaan. Dat stelt Rabobank in zijn marktverwachting.

De groei vindt met name plaats in opkomende economieën in Azië en Afrika. De melkproductie in deze regio’s zal onvoldoende zijn om aan de groeiende vraag naar zuivel te voldoen. Vooralsnog lijken de traditionele zuivelexporterende regio’s maar gedeeltelijk in staat om in de toenemende vraag naar zuivel te voorzien. Alleen in de VS lijken de mogelijkheden ruimer. Rabobank verwacht dat de groei van de Amerikaanse melkproductie zal herstellen tot 1 à 1,5% per jaar. Deze extra melk komt dan vooral van de grotere bedrijven met meer dan 500 melkkoeien.

Doordat de zuivelexporterende regio’s maar beperkt in de toenemende vraag kunnen voorzien, liggen er kansen voor andere regio’s. Bij hoge prijzen en grote marges kan de melkproductie sneller toenemen. Anderzijds kunnen hoge prijzen leiden tot vraaguitval. Door onbalans in vraag en aanbod en door dynamische marktomstandigheden, inclusief geopolitieke en economische ontwikkelingen, blijft volatiliteit in mondiale zuivelmarkten en melkprijzen bestaan.

Nederlandse zuivel heeft vooral een regiofunctie

Belangrijk punt van aandacht is dat de groeiende vraag naar zuivel vooral komt uit risicogebieden. Het gaat hier om gebieden waar de handel zomaar door externe factoren kan worden verstoord. Een goed voorbeeld is het gevolg van de Russische importstop voor de kaasprijzen in 2014. Bedrijven moeten zich volgens Rabobank de vraag stellen hoe ze door dit soort moeilijke periodes denken heen te komen.

Jaarlijks gaat ongeveer 65% van de Nederlandse melk de grens over. Een enigszins geruststellende gedachte is dat het overgrote deel van de Nederlandse zuivelexport nog steeds binnen een straal van ongeveer 750 kilometer van de Nederlandse grens wordt geconsumeerd. In die zin vervult de Nederlandse zuivel met name een regiofunctie en is de afzet in zogenoemde risicogebieden beperkt. Tegelijk blijven voor een optimale verwaarding van de diverse ingrediënten en bouwstoffen die melk van nature bevat verschillende markten en geografische afzetgebieden nodig.

Efficiëntie in zuivelketen van groot belang in wereldwijde zuivelmarkten

Eisen en wensen vanuit de maatschappij, overheid, melkverwerkers, retailers en andere belanghebbenden blijven toenemen. De sector kan deze wensen niet negeren, waardoor de standaard voor de afzet van zuivel in de regio geleidelijk wordt verhoogd. In internationaal georiënteerde zuivelmarkten, zoals vele opkomende zuivelmarkten, zal het volgens Rabobank moeilijk zijn om voor duurzaamheidsaspecten als dierenwelzijn, milieu en klimaat een evenredige meerprijs te ontvangen. Beschikbaarheid, voedselveiligheid en prijs voeren daar nog steeds de boventoon.

Daarom heeft Nederland volgens de bank in zowel regionale, Europese als internationale zuivelmarkten een sterke en concurrerend positie nodig. Een efficiënte zuivelketen in alle schakels van de keten blijft onmisbaar.