Een nieuw tijdperk

De prijsrisico’s nemen toe in de melkveehouderij na afschaffing van het quotum. Feitelijk zou u elk jaar, en misschien is 1 april daar wel een mooi moment voor, een 360 graden blik binnen en buiten uw bedrijf moeten maken, om de risico’s en actiepunten in kaart te brengen.

Na 31 jaar melkquotering markeert 1 april 2015 voor de ­Europese zuivel een nieuw tijdperk. Die quotering kwam er destijds niet voor niets. De hoeveelheidsbeperking kwam er omdat melkveehouders en zuivelfabrieken ongelimiteerd konden profiteren van de Europese markt- en prijssteun. Die is inmiddels helemaal afgebouwd en daarom is het goed dat de quotering nu ook verdwijnt.

Ondernemers krijgen meer kansen om zich verder te ontplooien, zonder dat er sprake is van vrijheid, blijheid. Zoals alle economische sectoren, kent ook de melkveehouderij z’n ontwikkelingen die uitdagen tot ondernemen. Denk aan ruimtelijke ordening, prijsschommelingen, prijs beschikbaarheid van voer en mestafzet, maatschappelijke acceptatie en milieuruimte.

1 april 2015 markeert ook een nieuwe orde op de ­wereldmarkt voor zuivel. De Europese beperking van het aanbod is voorbij. Daarmee wordt de zuivelmarkt nog meer een internationaal speelveld.

Dat lastige woord ‘volatiliteit’ zal steeds meer gemeengoed worden voor melkveehouders: de beweeglijkheid van prijzen, zowel voor inkoop als verkoop. Het is een verschijnsel dat melkveehouders in de Verenigde Staten, Zuid-Amerika, Nieuw-Zeeland en Australië al jaren kennen: sterk schommelende verkoop- en inkoopprijzen. Dat heeft ondernemers daar veel vrijheid in ondernemerschap bezorgd, maar ook kopzorgen en soms ook keiharde faillissementen. Wie grote stappen zet, kan ver komen, maar kan ook grote risico’s lopen. Het is de kunst om die te beperken, want faillissement is het laatste waar een ondernemer op zit te wachten.

Het managen van die risico’s hoort vanouds bij ondernemerschap. Ten volle geldt dat nu ook in de melkveehouderij. Dan gaat het niet alleen om prijsrisico’s, die grote aankoop- en afzetcoöperaties ook nog deels voor u kunnen wegnemen. Het gaat ook om het risico van slecht weer en dus een slechte oogst, het risico van problemen met de diergezondheid, het risico van… , vult u maar in. It’s all in the game voor ondernemers, juist ook de grillen in de ­natuur.

Wat kunt u doen? Een gelijkmatige ontwikkeling van uw bedrijf en zorgen dat u een remweg heeft. Daarmee houdt u stappen beheersbaar en beperkt u risico’s. En u houdt mentale ruimte om uw aandacht te verdelen over alle ­aspecten van uw bedrijf.

Feitelijk zou u elk jaar, en misschien is 1 april daar wel een mooi moment voor, een 360 graden blik binnen en buiten uw bedrijf moeten maken. Dat kunt u alleen doen, maar juist ook samen met een adviseur. Om naar te kijken: wat zijn de belangrijkste risico’s voor de continuïteit en de winstgevendheid van mijn bedrijf, wat doe ik eraan om ze te managen? En als het risico zich voordoet, welke buffer heb ik dan om tóch door te kunnen? Welke actiepunten heb ik nu? De antwoorden op die vragen verdienen een plaats in bijvoorbeeld uw jaarverslag. Zo maakt u uzelf elk jaar weer duidelijk dat u uw risico’s in beeld heeft. En dat geeft rust.