In 2021 zijn alle 140 koeien van melkveehouders Marius en Peter Rijken in Kaatsheuvel (N.-Br.) verhuisd naar een nieuwe stal. Tot die tijd molken de veehouders hun melkvee in de melkput. Nu melken twee Lely Astronaut A5-melkrobots alle koeien. Waarom kiezen de melkveehouders voor automatisering?
Na de verhuizing van de koeien naar de nieuwe stal, hebben twee Lely Astronaut A5-melkrobots het melken overgenomen. “Ik heb 42 jaar in de melkput gestaan, je wist niet beter”, zegt vader Peter. Waarom dan de keuze voor automatisering?
Het is een zonnige vrijdagmiddag als we het erf van de familie Rijken in Kaatsheuvel (N.-Br.) betreden. Zoon Marius komt terug van zijn werk als zzp’er, vader Peter is bezig in een van de oude stallen. We nemen een kijkje in de nieuwe stal, de trots van de familie. Opvallend is de rust die heerst tussen de koeien die worden gemolken door de melkrobots. De automatische voerschuif Lely Juno schuift het voer aan.
Tekst gaat verder onder de foto
Familie Rijken runt een melkveebedrijf in het Brabantse Kaatsheuvel. Hier melken zij 140 koeien en houden 80 stuks jongvee op 66 hectare grond. Het rollend jaargemiddelde 10.800 kg per koe per jaar met 4,36% vet en 3,60% eiwit. De gemiddelde leeftijd van de koeien is 4 jaar en 10 maanden.
We gaan terug naar 2011, inmiddels meer dan tien jaar geleden. In dat jaar begint familie Rijken met nadenken over een nieuwe stal. Dit procent kent een pittige aanloop. De familie komt al snel tot de conclusie dat verlengen of vergroten geen optie is en dat er een nieuwe stal moet komen.
Het bouwen van een nieuwe stal betekent dat het hele bedrijf op z’n kop wordt gezet. Alle infrastructuur moet worden aangepast. De hele operatie vraagt om een flinke investering. Daar komt ook nog eens de financiële crisis bovenop in 2016. Toch weten vader en zoon dat dit de beste keuze is.
Tijdens het nieuwbouwtraject denken vader en zoon na over de manier van melken. Marius loopt stage bij een andere veehouder waar hij kennis maakt met robotmelken. Zowel Peter als Marius zijn ervan overtuigd dat robotmelken de toekomst is. “Je staat daar maar in de put tijdens het melken. Wanneer de robot melkt, kun je veel meer andere dingen doen op het bedrijf”, vindt Marius.
Ook speelt het fysieke aspect een rol. Peter wordt ouder en het melken wordt fysiek zwaarder. Van jongs af aan weet Marius al dat hij het bedrijf wil overnemen. Hij is inmiddels de vijfde generatie van het familiebedrijf in Kaatsheuvel (N.-Br.). De komende jaren blijft hij buitenshuis werken, maar over vijf jaar gaat hij afbouwen om zo uiteindelijk volwaardig mee te kunnen draaien op het bedrijf. De automatisering op het bedrijf zorgt dat Peter nog een tijdje kan doorwerken, voordat Marius het bedrijf overneemt.
In de video vertelt Marius Rijken over de keuze voor de Lely Astronaut-melkrobot.
Goed nagedacht over totale concept melkrobots
Tijdens het teken- en ontwerpproces van de nieuwe stal hebben ze goed onderzoek gedaan naar de bestaande automatische melksystemen. “We gingen kijken bij de buurman, bezochten de beurs en open dagen van collega’s met Lely-melkrobots”. Ze wisten al snel dat het Lely zou worden. “Misschien stom om te zeggen, maar ik durfde geen ander systeem dan Lely te kopen” zegt Peter. “Over het totale concept is goed nagedacht en het klopt gewoon” geeft Marius aan.
Daarnaast spreekt het vrije koeverkeer wat Lely hanteert de melkveehouders aan. “We zijn ook gewoon trots op het feit dat Lely een Nederlands familiebedrijf is, voelt toch een beetje eigen” spreekt Peter uit.
In 2015 is Lely aangehaakt bij het ontwerpproces. “Het Lely Center noemde ons plan ambitieus, maar niet onmogelijk” legt Peter uit. “We molken met een overvolle melkstal en we wilden 750.000 liter per robot gaan melken.” Zoals het er nu voorstaat gaat dat makkelijk lukken, mede door de goede begeleiding vanuit het Lely Center. Als het nu misgaat, ligt dat aan de veestapel, niet aan de robots.”
Sinds de start met de robots hebben ze een paar keer een storing gehad. Marius lacht en zegt: “Als je ’s nachts uit je bed wordt gebeld door een storing in de robot kun je niet eens chagrijnig zijn. De service is goed en bij een storing word je snel en goed geholpen.”
De overstap van de melkput naar automatisch melken is vlekkeloos verlopen. “Wij hadden zelf meer tijd nodig om te wennen dan de koeien”, vertellen Peter en Marius lachend.
‘Beenwerk en uiergezondheid zichtbaar beter’
Na de overstap van de melkput naar automatisch melken ervaren ze een betere koegezondheid. “Het beenwerk en de uiergezondheid van de koeien zijn zichtbaar beter”, aldus Peter. Het celgetal was altijd al rond de 150 en is zo gebleven.
Daarnaast is de melkproductie gestegen. “In de oude situatie molken we tegen de 30 liter per koe per dag en dat is gestegen naar 34 liter per dag”, vertellen ze tevreden. Dit komt vooral doordat de koeien drie keer daags worden gemolken. De data die ze verkrijgen uit het nieuwe managementsysteem kan nog beter. “Voorheen zag je de koeien iedere dag, nu halen we steeds meer informatie uit Lely Horizon”, zegt Peter. “De bedrijfsvoering verandert en dat heeft tijd nodig.”
Naast het feit dat de Lely Astronaut A5’s zorgen voor arbeidsverlichting willen ze het bedrijf toekomstbestendig maken. “We willen plezier houden in het werk en hier tegelijkertijd een goede boterham mee kunnen verdienen. Door de komst van de robots ervaren we meer rust.”
Het doel voor de komende tijd is de puntjes op de “i” zetten. “We willen een maximale productie draaien.” Daarnaast genieten ze nu ook van de nieuwe verdeling van tijd. “Nu kan één persoon de werkzaamheden doen zonder tijdsdruk”, zegt Peter. Al wordt de tijd die nu ‘over’ is ingevuld met andere werkzaamheden.
In de manier van werken verschillen Marius en Peter, maar daardoor vullen ze elkaar juist aan. Marius houdt van veel doen in een korte tijd terwijl Peter perfectionistisch en punctueel is. “De vakman is ons pap”, zegt Marius, maar vader Peter heeft alle vertrouwen in zijn zoon wanneer hij het bedrijf zal overnemen.