De zuivelmarkt heeft zich de afgelopen maanden vooral aan de eiwitkant ontwikkeld zoals verwacht. De markt voor boter en room stelde daarentegen wat teleur. De komende maanden kan de markt voor melkvet juist verbeteren.
De geluiden uit de markt zijn overwegend positief. De export van zuivelproducten vanuit de Europese Unie loopt goed door. Dat heeft vooral te maken met het prijsniveau van de producten. De producten uit Europese Unie genieten door een gunstigere prijs wat vaker de voorkeur ten opzichte van andere belangrijke spelers op de mondiale zuivelmarkt.
De Verenigde Staten hebben last van de Europese zuivelexporteurs, terwijl Nieuw-Zeeland minder product aan te bieden heeft, omdat het simpelweg is uitverkocht.
Het lijkt erop dat deze verhoudingen in de zuivelmarkt in de eerste helft van 2020 zo blijven. Dat biedt ruimte voor hogere prijzen in de Europese markt, al kan dat op lange termijn weer gevolgen hebben voor de exportpositie van de EU. Veel zal ook afhangen van de voorraden binnen de Europese Unie. Als de voorraden beperkt zijn, en daar lijkt het wel steeds meer op, dan is het huidige productieniveau leidend. Daardoor blijven volumes aan de krappe kant en dat geeft ruimte voor een hoger prijsniveau.
Geen last van interventiepoeder
De markt voor mageremelkpoeder heeft helemaal geen last meer van grote voorraden in de interventie. De voorraden liggen op normale bufferniveaus. Een deel van die voorraden ligt bij kopers en een deel ligt nog klaar bij verkopers. Nu de markt nauwelijks meer hinder ondervindt van de interventievoorraad en de export goed doorloopt, kan de verkoopkant hogere prijzen uitonderhandelen. Dat heeft er onder andere voor gezorgd dat de prijzen voor mageremelkpoeder in de voorbije maanden behoorlijk zijn gestegen. Eind januari werden prijzen genoemd rond de € 2.600 per ton. Dat is bijna twee keer zo hoog als de prijs van eind januari 2018.
Boter en room zijn veel goedkoper dan afgelopen jaren, maar dat betekent wel dat de producten voor veel kopers een stuk beter te betalen zijn. Geluiden in de markt zijn dat de boterprijs met zo’n € 3.500 per ton de bodem wel heeft bereikt. Boze tongen beweren echter dat de prijs nog verder gaat zakken. Aan de andere kant kan de prijs vanaf het huidige prijsniveau nog mooie stappen omhoog zetten. Dan wordt het product nog steeds niet heel duur, maar samen met mageremelkpoeder zorgt het dan wel voor een prima verwaarding van de rauwe melk. Grote voorraden zijn er niet.
Vollemelkpoeder blijft een markt, die ten opzichte van onder andere mageremelkpoeder en boter, een stuk kleiner is. De prijs van vollemelkpoeder is grotendeels een resultaat van wat voor boter en eiwit wordt betaald in de markt. De markt krimpt en is bovendien voornamelijk vraaggestuurd. Bij een groot prijsverschil tussen vollemelkpoeder en boter, verschuift de interesse van kopers al snel naar fat-filled melkpoeder. Dat is in de meeste gevallen een veel interessantere optie.
Verschuivingen op kaasmarkt
De kaasmarkt blijft een apart verhaal. Omdat de boterprijzen op de mondiale zuivelmarkt tegenvielen, kon ook de kaasprijs niet omhoog. Mede daardoor verwachten analytici dat de kaasprijs in de eerste helft van 2020 een paar stapjes omhoog kan maken. Het mogelijke prijsherstel in het melkvet gaat ook zorgen voor een hogere prijs voor kaas. Een prijsplafond of een exacte prijs wordt echter niet genoemd, maar heel ruime voorraden zijn er niet.
In die markt gaan de komende periode nog wel wat verhoudingen veranderen. Er komt veel extra capaciteit bij om mozzarella te maken. De vraag is wat de invloed van die extra mozzarellaproductie gaat zijn. Melk die normaal gesproken voor de productie van Goudse kaas zou komen, gaat dan richting de mozzarellakazen. Hoe dat zich precies gaat ontwikkelen, vinden marktanalisten lastig te voorspellen.