Openstellen van het bedrijf, bijvoorbeeld met een open dag, helpt om burgers meer bekend te maken met de veehouderij. Ook dan is het belangrijk tijd de goede antwoorden te geven op vragen van mensen.
Veehouders krijgen meer dan vroeger te maken met moeilijke vragen van en discussies met burgers. Vaak is er maar weinig tijd om hun kant van het verhaal te vertellen. Het hebben van een elevator pitch is dan handig.
De meeste veehouders herkennen dit wel: je zit ergens met mensen zonder agrarische kennis en plots gaat het onderwerp over de landbouw. Iemand heeft iets gelezen of op televisie gezien en de vooroordelen vliegen door de ruimte. Je wilt een goed antwoord geven, maar dat blijkt nog best lastig; het is zoeken naar de juiste woorden waardoor het betoog kracht verliest of sommigen slaan helemaal dicht. Anderen maken hun verhaal te technisch, te uitgebreid, te gedetailleerd of schieten in de verdediging met verwijten. In alle gevallen komt de boodschap niet goed over. Dan is de tijd voorbij en gaat het gesprek alweer heel ergens anders over. Een gemiste kans dus.
Discussies met collega’s of hun adviseurs zijn voor de meeste ondernemers geen probleem, maar met burgers is het een heel ander verhaal. Dat ziet ook René Schepers, boerencoach bij Wakker Boer. Hij benadrukt dat ondernemers ook dan niet direct in de verdediging hoeven te schieten. “Dat is een valkuil, er hoeft niet altijd sprake te zijn van een aanval maar er wordt dan wel heftig gereageerd. Dat geeft een polarisatie die je niet wil.” Hij adviseert daarom in een gesprek altijd met een vraag te beginnen: waarom denk of vind je dat? “En je mag je kwetsbaar opstellen dat je ook niet alle antwoorden hebt. Neem de burger mee in je zorgen.”
Juiste woorden vinden
Het hebben van een elevator pitch is een goed hulpmiddel om in een korte tijd je verhaal duidelijk over te brengen. Een elevator pitch is een hele korte presentatie van hooguit enkele minuten; die tijd die je hebt om iemand in de lift over jouw ideeën te vertellen. Het is idee erachter is dat je in die korte tijd precies dat vertelt om je boodschap goed over te brengen.
In de praktijk wordt een elevator pitch vooral commercieel gebruikt, maar ook in discussies met burgers is deze volgens Schepers heel goed bruikbaar. Het heeft als voordeel dat een veehouder zijn of haar pitch kan oefenen en in een korte tijd precies de juiste woorden weet te vinden.
In de kaders staan voor vijf onderwerpen een aantal kant-en-klare elevator pitches weergegeven. Het zijn onderwerpen waar veehouders volgens een aantal geraadpleegde adviseurs vaak mee stoeien en het moeilijk vinden om kort en kracht een antwoord op te geven. Maar pitches zijn natuurlijk voor alle onderwerpen waar veehouders mee te maken krijgen mogelijk.
Een aantal van de onderwerpen is afkomstig van de buitendienst van Lely. Volgens communicatiemedewerkster Eefje van der Weijde draagt de toegenomen afstand tussen burgers en boeren bij aan de verkeerde meningsvorming. Dat wordt verder gevoed door uitgesproken organisaties die via de media een groot bereik hebben en hun boodschap goed weten te verkopen.
Een van de moeilijkste onderwerpen betreft vragen rondom het scheiden van het kalf van de koe. “Dat komt heel dicht tegen de belevingswereld van mensen aan.” Toch is met een combinatie van begrip voor de zorgen, rationele argumenten en betrouwbare praktijkervaring een goed weerwoord mogelijk. Dat geldt volgens haar ook voor andere gevoelige onderwerpen. “Het is belangrijk om te laten zien dat je hart hebt voor je dieren en passie voor het werk. Dan merken mensen dat het verhaal echt is.”
Dicht bij jezelf houden
Een ervaringsdeskundige met het brengen van een elevator pitch is Karin Harink uit het Duitse Bruchertseifen. De melkveehoudster won twee jaar geleden een pitch-wedstrijd die door NAJK en Rabobank werd georganiseerd. Ze kreeg 1,5 minuut de tijd om overtuigend haar verhaal te doen. “Een pitch moet over alle onderwerpen kunnen gaan”, is haar ervaring. Ook onderwerpen die gevoelig liggen of waar je zelf ook niet alle antwoorden over hebt. “Je mag laten zien dat je zelf ook nog ergens mee worstelt. En laat de mensen meedenken: hoe zouden we het volgens jou moeten oplossen?” Ook Harink ervaart dat het belangrijk is om een pitch dicht bij jezelf te houden. Daarbij is een grap of anekdote ook best bruikbaar. “Dat zijn juist de dingen die mensen vaak onthouden.”
De vijf pitches op deze pagina’s zijn natuurlijk maar voorbeelden; het is belangrijk dat een pitch persoonlijk is en méér dan het opzeggen van versje. Het is belangrijk dat een veehouder daarvoor zelf goed nadenkt wat hij of zij wil vertellen, het vooraf te bespreken met bekenden en een paar keer te oefenen in een veilige omgeving. Ook is het raadzaam om voorbereid te zijn op vragen of op een andere discussie die weer kan ontstaan. “Maar doe het relaxt; accepteer dat mensen een andere mening mogen hebben”, aldus Harink.
Veel te hoge producties
‘Koeien zijn helemaal doorgefokt waardoor ze veel te veel melk geven. Het is sowieso niet natuurlijk om melk te drinken’.
Het klopt dat koeien veel meer melk geven dan ze van nature zouden doen. Ook vergeleken met 50 jaar geleden ligt de productie hoger. Maar dat wil niet zeggen dat de koe er last van heeft. Het ras van nu kan gewoon veel melk geven als de koe gezond is. En alles om de koe heen is ook veel beter dan vroeger, zoals de stal, het voer en de verzorging. Een boer zorgt er altijd voor dat de koeien gezond blijven, want hij wil ook geen zieke of uitgeputte koeien.
Of melk wel of niet natuurlijk is, is eigenlijk een rare discussie. Want weinig in onze moderne maatschappij is natuurlijk. Zuivel is wel op een natuurlijke wijze geproduceerd, in tegenstelling tot veel andere producten die mensen drinken of eten.
Er zijn geen wetenschappelijke onderzoeken waaruit blijkt dat melk drinken ongezond is. Wel is aangetoond dat er veel gezonde stofjes in melk zitten zoals calcium en vitamines B12 en D. Deze zijn goed voor onder andere botten, zenuwstelsel en spijsvertering.
Vol met antibiotica
‘Melk en vlees zitten vol groeihormonen en antibiotica’
Vlees en melk uit Nederland zijn misschien wel het veiligste van de hele wereld. Groeihormonen zijn in Europa al jaren verboden en daar wordt ook streng op gecontroleerd. In Nederland al sinds 1961 en in de EU mogen ze sinds 1988 niet meer worden gebruikt. In Amerika gebeurt het nog wel.
Antibiotica wordt nog wel gebruikt maar er wordt al jaren gewerkt aan het verlagen ervan. In tien jaar tijd is het gebruik in de melkveehouderij meer dan de helft gedaald en dat gaat nog steeds door. Een koe of een kalf krijgt alleen nog medicijnen om beter te worden als ze ziek zijn. Dierenartsen zijn daar nauw bij betrokken en geven alleen de geneesmiddelen als ze vinden dat de dieren het nodig hebben. En als dieren toch behandeld zijn, mag de melk een tijd niet worden opgehaald en de dieren niet worden geslacht.
In biologische bedrijven worden nog minder geneesmiddelen gebruikt. Maar helemaal zonder kunnen ze ook niet omdat dieren nu eenmaal ziek worden.
Veehouderij verpest klimaat
‘De veehouderij is de grootste veroorzaker van klimaatverandering’
De veehouderij produceert voedsel en dat kost energie en levert afvalstoffen zoals CO2 en methaan op. Meer dan 85% van de uitstoot van deze broeikasgassen is afkomstig verbranding van olie en gas. De landbouw is maar voor 14% verantwoordelijk en dat is minder dan tien jaar geleden!
Je moet ook verschil maken in productie van broeikasgassen door verbranding van olie en gas of door koeien. Olie en gas zit al miljoenen jaren in de aarde en elke kilo CO2 komt er dus in de lucht bij. De veehouderij produceert gassen maar verbruikt ze ook door de gewassen die worden geteeld. Het is dus een meer natuurlijke kringloop dan wat de industrie, auto’s en vliegtuigen doen.
Om de uitstoot verder te verlagen krijgt de veehouderij met allerlei maatregelen te maken. De veehouderij wil heel graag meedenken aan oplossingen maar zou fijn zijn als de argumenten kloppen. De agrarische sector laat tegenwoordig nieuwsberichten uit de krant of het journaal checken op onwaarheden en dat zijn er nogal wat.
Megastallen zijn slecht
‘Boeren bouwen van die enorm grote stallen, dat kan toch niet goed zijn voor de koeien en het milieu’
In nieuwe stallen is het voor de koeien veel plezieriger dan in oude stallen. Ze zijn wel wat groter dan vroeger maar dat heeft die koe niet in de gaten. Het maakt voor haar ook niks uit. Er is veel meer licht en ruimte en ze kunnen op matrassen liggen. Oude stallen uit de tijd van Ot en Sien zagen er gezellig uit maar de koeien stonden de hele winter aan een paal in een donkere muffe ruimte. Echte grote stallen met duizenden koeien zoals in Amerika zijn er in Nederland trouwens niet.
Belangrijk is dat de boer de koeien goed kan verzorgen en direct ziet als er iets mis is. Met nieuwe technieken weet de boer precies of een koe niet lekker is en kan haar beter verzorgen. Of ze gaat naar een ruimte waar ze in alle rust beter kan worden.
Ook voor het milieu is een grote stal niet per se slechter. Als veehouders een nieuwe stal bouwen, moeten ze technieken gebruiken zodat er minder ammoniak in de lucht komt. En een nieuwe stal wordt tegenwoordig altijd netjes ingepast in het landschap.
Scheiden kalf en koe
‘Het is dierenmishandeling dat kalveren direct na de geboorte bij hun moeder worden weggehaald’
Het lijkt inderdaad niet zo heel fijn als een kalf direct na de geboorte al bij de moeder weg moet. Het klinkt misschien hard, maar we merken dat het beter is om het snel te doen dan dat de koe haar kalf heeft leren kennen. Want dan zijn ze aan elkaar gehecht en wordt scheiden alleen maar moeilijker.
We zien in de stal dat koeien er eigenlijk helemaal geen of nauwelijks moeite mee hebben. Ze loeien niet naar hun kalf, wat ze wel doen als ze gehecht zijn. Ze gaan direct bij de andere koeien in de groep en geven geen signalen dat ze het moeilijk hebben.
Weet je trouwens waarom de kalveren niet bij de koeien mogen blijven? Niet alleen omdat de kalveren een deel van de melk opdrinken en ze verwilderen. Er is nog een belangrijke reden, namelijk de gezondheid van de kalveren. Via de moeder kunnen ziektes worden overdragen en dat wil de veehouder voorkomen. Ook is dan niet bekend hoeveel de kalveren drinken.
Tips voor een elevator pitch
– Zie een elevator pitch als een klein verhaal met een kop, middenstuk en staart.
– Hanteer het principe ‘less is more’; hou het verhaal kort en krachtig.
– Maak een pitch persoonlijk; het is jouw verhaal waarbij de andere partij moet merken dat je het vanuit het hart vertelt.
– Ben terughoudend met vaktermen die een burger toch niet begrijpt.
– Gebruik positief taalgebruik. Vertel het verhaal vol overtuiging. Daarbij mogen je persoonlijke zorgen worden gedeeld.
– Beperk jezelf. Veehouders zijn deskundig en hebben de neiging alles weg te geven.
– Spits erop toe welke zaken je wil dat de ander in ieder geval onthoudt.
– Stem je verhaal af op je publiek. Wie zit er tegenover je, wat is het kennisniveau en weet je of er (voor)oordelen zijn?
– Vertrouw in jezelf en je verhaal en straal dat uit tijdens de elevator pitch.
Beheer
WP Admin
Bewerk bericht