Melkveehouders kunnen vanaf woensdag 6 juni derogatie aanvragen voor 2018. De Europese Commissie heeft Nederland na de eerdere toezegging nu officieel toestemming gegeven voor derogatie voor 2018 en 2019.
Bedrijven met minimaal 80% grasland komen in aanmerking voor derogatie, waardoor ze in plaats van 170 kilo stikstof uit dierlijke mest 230 of 250 kilo stikstof uit graasdiermest mogen toepassen. Voor zand- en löss in Overijssel, Gelderland, Utrecht, Noord-Brabant en Limburg geldt een norm van 230 kilo, voor de overige gronden geldt een norm van 250 kilo stikstof uit dierlijke mest per hectare. Grasland bestemd voor graszaadproductie of vanggewas telt niet mee voor de eis van 80% grasland.
Anders dan voorgaande jaren moeten melkveehouders een derogatievergunning aanvragen, in plaats van dat ze melding maken dat ze derogatie willen gebruiken. Dat kan bij RVO.nl van 6 juni tot en met 4 juli van dit jaar.
Wanneer na 31 mei grasland wordt gescheurd voor graslandvernieuwing op zand- en lössgronden geldt voor die hectares een korting op de stikstofgebruiksnorm van 50 kilo. In 2019 worden de normen voor het scheuren van grasland voor mais-teelt verder aangescherpt voor zand- en lössgronden. Dan geldt een korting op de stikstofgebruiksnorm van 65 kilo per hectare.
Vanaf 2019 moeten melkveehouders die gebruik maken van derogatie betalen voor de derogatievergunning. Deze gaat ongeveer € 50 kosten en komt bovenop de kosten voor monitoring van de milieueffecten, die afhangen van de omvang van een bedrijf. (Voor een bedrijf van 50-55 hectare is dit € 365). Bedrijven waar de overheid de derogatievergunning heeft ingetrokken in 2018, komen in 2019 niet meer in aanmerking voor derogatie.
De nieuwe derogatie geldt voor twee jaar, in plaats van vier jaar zoals normaal bij een derogatie. De Europese Commissie heeft dit besloten na de geconstateerde fraude met opslag, gebruik, vervoer en verwerken van mest. Nederland moet bij de Europese Commissie uiterlijk 30 september 2018 een versterkte handhavingsstrategie indienen om deze fraude tegen te gaan. Als deze strategie voldoet, kan de derogatiebeschikking verlengd worden naar de jaren 2020 en 2021.
Boeren die gebruik maken van derogatie moeten alle grond laten bemonsteren en analyseren op fosfaattoestand en stikstofleverend vermogen. De analyserapporten mogen per 1 februari 2018 maximaal vijf jaar oud zijn. Daarnaast moeten de ondernemers een bemestingsplan opstellen en geldt een verbod op het gebruik van fosfaatkunstmest.