Fosfaat houdt de gemoederen bezig

Iedere melkveehouder heeft een mening over hetgeen het bedrijf aangaat. Deze meningen worden vaak gedeeld in fora of gekoppeld aan artikelen die op internet staan. Melkvee100plus peilt de meningen onder haar nieuwsbrieflezers.

De melkveehouderij is aardig op weg om wat betreft aantal koeien met bijbehorende fosfaatproductie in evenwicht te komen met de referentie van het bedrijf. In de jongste enquête (gehouden in de eerste twee weken van oktober) van melkvee100plus geeft 69% van de deelnemers aan dat ze op koers liggen. Van de 31% die nog actie moet ondernemen zegt de helft nog fosfaatrechten bij te willen kopen. De andere helft geeft aan dat voor hun afvoer van vee het meest waarschijnlijke scenario zal zijn.

Jonge boeren

De meningen zijn ook verdeeld over de toeschietelijkheid naar jeugdige knelgevallen op gebied van fosfaat. Zo heeft Wil Meulenbroeks, vakgroepvoorzitter melkveehouderij van LTO, aangegeven dat er coulance zou moeten zijn voor jonge ondernemers die tijdens of na 2 juli 2015 hard zijn gegroeid en als gevolg van fosfaatwetgeving hun toekomstperspectieven zien verdampen. Daarop zegt 61% van de veehouders dat dit het risico van het vak is en dat er geen ruimte is voor een regeling voor deze groep. Bijna 40% zegt echter dat de sector jonge ondernemers moet koesteren en dat er extra ruimte voor die groep zou moeten zijn of gecreëerd moet worden.

Strategie

De ontwikkelingsstrategie van de bedrijven zal ook deels ingegeven zijn door de fosfaatwetgeving. Groeien in aantal stuks vee betekent aankoop van fosfaat en dat komt neer op zomaar €10.000 per koe. Mede daarom denkt 29% van de deelnemers aan de enquête het aantal koeien in de komende drie jaar gelijk te houden, en 45% voorziet een lichte, gestage groei. Een op de tien geeft aan toch nog hard te willen groeien in aantal koeien in de komende drie jaar. Van de deelnemers zegt 15% wel te willen groeien, maar niet in aantal koeien. De groei is daar gestoeld op uitbreiding van het areaal grond onder het bedrijf om op die manier (meer) grondgebonden te worden.

Klimaat

Mogelijk hebben de fosfaatperikelen ook weerslag op de beleving van het melkveehouderijklimaat. Dat is het totaal van de factoren die van invloed zijn op de beleving hoeveel ruimte melkveehouders hebben om hun onderneming in te laten functioneren. Fosfaat speelt daar een rol in, net als bijvoorbeeld het niveau van de melkprijs en grondprijs of de beschikbaarheid van arbeid. 

Het melkveehouderijklimaat krijgt een 5,8 als gemiddeld cijfer. Afgerond 24% geeft een 6 en bijna 29% geeft een 7. Nog eens 13,5% geeft een 8. Dat is ook gelijk het hoogste cijfer dat werd gegeven. Een kwart van de veehouders geeft een 4 of een 5 en een kleine 10% geeft zelfs een nog lager cijfer.

Wat betreft de melkprijs denkt iets meer dan de helft dat deze het komende half jaar min of meer gelijk zal blijven. 21% houdt rekening met een lichte daling van de melkprijs terwijl 26% optimistisch is en denkt aan een lichte prijsstijging.

Belangbehartiging

In het kader van de belangbehartiging ziet de helft van de veehouders het liefst dat de standsorganisaties deze rol blijven vervullen. Aanvullend denkt 44% dat daar ook een rol voor de zuivel is weggelegd. Slecht 5% denkt dat de belangenbehartiging het best kan worden gedaan door de zuivel alleen. Een van die zaken die de belangenbehartigers bij de overheid tussen de oren moet krijgen is de derogatie voor Nederland. (grafiek plaats 5) Met de discussie over meer circulaire landbouw past een pleidooi voor 300 kilo stikstof uit dierlijke mest op grasland en 170 kilo op maisland beter dan handhaving van de huidige normen. Driekwart van de veehouders vindt dat de overheid daarop moet inzetten.

Voor de veehouders mag de inmenging van buitenaf voor het opleggen van criteria wel wat minder. Zo ziet 62% de criteria van SMK, onder de naam ‘on the way tot PlanetProof zuivel’, als opmaat voor verder inmenging van buitenaf waarbij de sector met steeds meer regeltjes te maken krijgt waar ze zelf steeds minder de regie in heeft.