Mehmet Dogan is met 1.000 koeien een van de grootste melkveehouders in Turkije. Hij maakt nog steeds 7 cent per liter winst op zijn melk. Hij is van plan om op te schalen en enkele nieuwe projecten te starten op zijn bedrijf in de regio Izmir, in het westen van het land.
Turkije is er trots op om een van de weinige landen ter wereld te zijn dat op het gebied van voedselproductie zelfvoorzienend is. Daarbij gaat het om voedsel voor 76 miljoen mensen. Met een bloeiende landbouwsector en een gunstig klimaat is het land nu bezig om de landbouwpraktijken te harmoniëren met de EU-normen, in opmaat van een EU-lidmaatschap. Een kwart van de Turkse bevolking is werkzaam in de landbouw en de sector, die wordt ondersteund door de Turkse regering, exporteert jaarlijks voor meer dan 15 miljard euro. Turkije is qua areaal, zo’n 24 miljoen hectare, een van de grootste landen ter wereld. Van dat areaal is 18% zo droogtegevoelig dat irrigatie nodig is.
Het verbruik van verse melk is laag
Turkije is ’s werelds grootste producent van hazelnoten, vijgen, abrikozen en rozijnen. Het is naar grootte de vierde producent van verse groenten en druiven, de zesde producent van tabak, de achtste producent van tarwe, en de tiende producent van katoen. Zuivel is een belangrijk deel van het dieet van de mensen. De consumptie van verse melk is er echter zeer gering. Mensen drinken vaker Ayran, een vloeibare gezouten melkdrank. Ze gebruiken ook grote hoeveelheden yoghurt en feta-type witte kaas.
Groot deel wordt geëxporteerd
De jaarlijkse consumptie per hoofd van de bevolking is 37,3 kg melk-equivalent. Dat is laag in vergelijking met andere ontwikkelde landen. Een groot deel van de in Turkije geproduceerde melk gaat daarom in UHT-vorm naar Europa, het Midden-Oosten en de Verenigde Staten.
De Turkse overheid is sinds de jaren 80 van de vorige eeuw bezig met een massale herstructurering van boerderijen. Sinds 2010 biedt de Turkse Agricultural Bank langlopende leningen tegen een nul-rente aan voor melkvee- en vleesveehouders om deze sectoren te ondersteunen. Daardoor zijn er een aantal zeer grootschalige landbouwbedrijven en zuivelaars ontstaan, met name in de regio Izmir aan de westkust van het land.
De Turkse regering voert momenteel een strategisch plan voor de landbouw tot 2023 uit. Daarbij worden de subsidies opnieuw ingevuld, juist om de industriële landbouw te stimuleren. Jaarlijks is daarvoor 2,2 miljard euro beschikbaar. Melkveehouders ontvangen daaruit 3 cent per liter melk. Daarnaast krijgen veehouders omgerekend ruim 15 euro per rund om het bedrijfsniveau aan te passen richting EU-norm en ruim 62 euro per rund voor het verbeteren van de diergezondheid door het uitvoeren van vaccinatieprogramma’s.
48-stands visgraat melkstal
Een van de grootste van de melkveebedrijven in de regio is Titar Dairy Farm gerund door Mehmet Dogan. Deze boerderij melkt nu 1.000 Holstein koeien, met daarnaast in totaal 2.000 droge koeien, jongvee en meststieren. Het melken gaat in een 48-stands visgraat melkstal. Irrigatiewater wordt vanuit diepe bronnen opgepompt, de mest wordt deels verwerkt in de biogasinstallaties om energie op te wekken.
De koeien worden driemaal per dag gemolken. Ze produceren gemiddeld 30 liter per koe per dag. Het bedrijf heeft 50 medewerkers.
De melkkoeien krijgen een mix van maïs, kuilvoer, luzerne, soja, zonnebloemen en gerst. Dagelijks gaat er 30 ton voer door om de hele veestapel te voeden. De melk met 4,2% vet en 3,4% eiwit brengt rond de €0,35 per liter op. De productiekosten liggen rond de €0,28 per liter.
Mehmet heeft grote ambities voor de boerderij met de hulp van investeerders: “Ons melkveebedrijf loopt goed, maar we moeten voorzichtig zijn met onze kosten. We hebben 80 hectare land en proberen dat areaal uit te breiden. Ik wil meer gewassen telen voor de zuiveltak, maar ik heb ook de ambitie om de vleesvee-unit uit te breiden met een eigen slachthuis. Ik wil dan 20.000 runderen per jaar slachten, afkomstig uit Uruguay en Australië. De Turkse regering steunt ons goed, maar we moeten aan de EU-normen voldoen om onze toekomst veilig te stellen.”