Koeien verschillen in de manier waarop ze reageren op stress. Dat kan gedrag en productie beïnvloeden. Zo groeien nieuwsgierige kalveren harder dan minder nieuwsgierige. Kalveren die onthoornd worden zonder pijnstilling gaan het hok waarin ze onthoornd zijn ontwijken, met aanvullende pijnstiller doen dat niet.
Ieder mens reageert anders op stress. Dit beïnvloedt hoe zij zich voelen, hun gezondheid en kwaliteit van leven en wordt grotendeels bepaald door hun persoonlijkheidskenmerken oftewel het karakter. Ook bij koeien treden grote verschillen op in de manier waarop ze op stress reageren.
Onderzoek toonde al aan dat pijnlijke ingrepen, zoals onthoornen, het beoordelingsvermogen kan aantasten. Kalfjes die getraind waren dat ze melk kregen bij het aanraken van een roodgekleurd scherm maakten daarbij meer fouten nadat zij onthoornd waren. Deze video laat een getraind kalf zien.
In recenter Canadees onderzoek is gekeken naar verschillende karaktertrekken en hoe deze de reactie op stressvolle situaties beïnvloeden. De persoonlijkheid van melkkoeien is bepaald aan de hand van gestandaardiseerde testen, speciaal ontworpen om de dieren aan “uitdagingen” te onderwerpen. Zo worden de dieren bijvoorbeeld blootgesteld aan een nieuwe omgeving, een onbekende persoon of onbekend object. Dit is bedoeld om angst en nieuwsgierigheid te meten. In andere testen wordt de motivatie van een dier, om bijvoorbeeld na isolatie weer terug te keren naar de koppel, beoordeeld. Dit zegt iets over hoe sociaal het is. Over het algemeen genomen, lijkt het gedrag van kalveren heel stabiel, alleen in perioden van veranderingen en de puberteit verandert het gedrag. Karaktertrekken kunnen mogelijk iets voorspellen hoe kalveren het later gaan doen op het bedrijf.
De onderzoekers in Canada zagen dat nieuwsgierige kalveren die hun omgeving “onderzochten” meer muesli opnamen en harder groeiden dan minder nieuwsgierige kalveren. Ook zagen zij dat bij kalveren die moeite hadden om uit de melkautomaat te leren drinken meer tijd nodig was om de dieren te spenen. Waarschijnlijk omdat ze ook langzamer leerden om krachtvoer uit de automaat op te nemen. Angstige kalfjes hadden meer moeite met kortdurend transport naar een andere huisvesting, zij leken vatbaarder voor stress-situaties. Deze voorbeelden laten zien dat karaktereigenschappen invloed hebben op hoe dieren met situaties kunnen omgaan en dat dit ook hun prestatie, zoals groei beïnvloedt.
Kalfjes die in een hoek gaan staan of op grote afstand blijven van vreemde voorwerpen of onbekende mensen, worden bestempeld als angstig (plaatje links). En kalfjes die komen snuffelen zijn nieuwsgierig, zij kunnen mogelijk beter omgaan met stressvolle situaties (plaatje rechts).
Pijnlijke herinneringen
Het is bekend dat kalveren na onthoornen bijna 2 dagen napijn hebben. Ze hebben hogere stresshormoon (cortisol) concentraties in het bloed en een hoge hartslag. Ook schudden en schuren ze vaker met de kop en flapperen ze met de oren. Langwerkende pijnstiller helpt met het verminderen van pijn na het onthoornen. In Nederland is het gebruikelijk om een langwerkende pijnstiller bij het onthoornen toe te passen.
Door de universiteit van British Colombia zijn verschillende studies gedaan om te onderzoeken of (postoperatieve) napijn effect heeft op de herinnering die kalveren hebben aan de ingreep. Kalveren werden onthoornd, zoals gebruikelijk met sedatie en een lokale verdoving. Daarna werden de kalveren gedurende 6 uur gehuisvest in een duidelijk te onderscheiden omgeving, met gekleurde figuren (rode vierkanten en blauwe driehoeken). Hierdoor konden ze de omgeving waarin ze verbleven beter associëren met de ervaring van de napijn. Een paar dagen later werden de kalveren losgelaten met toegang tot de omgeving met de gekleurde figuren. Wat opviel is dat kalveren het hok ontweken, waarin ze de napijn ervaren hadden. In een andere studie kregen de kalveren aanvullend een langwerkende pijnstiller. Deze kalveren besteedden meer tijd in de omgeving waarin ze na het onthoornen verbleven. De aanname is dat kalveren minder pijn ervaarden en daardoor minder vervelende herinneringen aan de omgeving hadden. Kalveren kunnen een omgeving dus associëren met een vervelende ervaring. Hoe zij hier mee omgaan, is weer afhankelijk van de individuele karaktertrekken. Wel toont deze studie nog maar eens aan hoe belangrijk het is om aanvullende pijnstilling te geven bij het onthoornen.